Τα αναδυόμενα προβλήματα ελλείψεων εργατικού δυναμικού στον τομέα της υγείας και της προώθηση της υγιούς μακροβιότητας αναδεικνύει η έκδοση του 2024 της έκθεσης «Η υγεία με μια ματιά: Ευρώπη (Health at a Glance: Europe)».
Για το ζήτημα του εργατικού δυναμικού στον τομέα της υγείας επισημαίνεται ότι βιώνεται σοβαρή κρίση. Πλέον 20 χώρες αναφέρουν ανεπαρκή αριθμό προσωπικού σε σύγκρισης με τις 15 το 2022 και 2023. Ενδεικτικό είναι ότι οι χώρες της ΕΕ παρουσίασαν έλλειψη περίπου 1.2 εκατομμυρίων ιατρών, νοσηλευτών και μαιών το 2022.
Η γήρανση του πληθυσμού και του εργατικού δυναμικού στον τομέα της υγείας αποτελούν βασικούς παράγοντες αυτού του ελλείμματος. Πάνω από το ένα τρίτο των γιατρών και το ένα τέταρτο των νοσηλευτών στην ΕΕ είναι ηλικίας άνω των 55 ετών και αναμένεται να συνταξιοδοτηθούν τα επόμενα έτη. Ωστόσο, μειώνεται ο αριθμός των νέων που επιθυμεί να εργαστεί στο τομέα της Υγείας.
Ο σχεδιασμός του εργατικού δυναμικού στον τομέα της υγείας είναι απαραίτητος για την καθοδήγηση της χάραξης πολιτικής. Επιτακτικό κρίνεται να διασφαλιστεί ότι το εργατικό δυναμικό ώστε να είναι οι υγειονομικές δομές στελεχωμένες με ειδικευμένο προσωπικό.
Ήδη οι ευρωπαϊκές χώρες βασίζονται όλο και περισσότερο στην πρόσληψη εκπαιδευμένων στο εξωτερικό επαγγελματιών του τομέα της υγείας. Μετά από προσωρινή μείωση κατά τα δύο πρώτα έτη της πανδημίας, η εισροή αλλοδαπών ιατρών στις ευρωπαϊκές χώρες αυξήθηκε κατά 17 % το 2022 σε σύγκριση με το 2019, ενώ η εισροή νοσοκόμων που εκπαιδεύτηκαν στο εξωτερικό αυξήθηκε κατά 72 %. Το 2023 πάνω από το 40 % των ιατρών στη Νορβηγία, την Ιρλανδία και την Ελβετία και πάνω από το 50 % των νοσηλευτών στην Ιρλανδία ήταν εκπαιδευμένοι στο εξωτερικό.
Όμως η υπερβολική εξάρτηση από εργαζομένους στον τομέα της υγείας που είναι εκπαιδευμένοι στο εξωτερικό ενέχει τον κίνδυνο επιδείνωσης των ελλείψεων εργατικού δυναμικού και της συνολικής αστάθειας στις χώρες προέλευσης τους, συχνά σε χώρες με χαμηλότερο εισόδημα που αντιμετωπίζουν ήδη σοβαρούς περιορισμούς όσον αφορά το εργατικό δυναμικό στον τομέα της υγείας.
Η αντιμετώπιση της κρίσης του εργατικού δυναμικού στον τομέα της υγείας απαιτεί μια πολυσχιδή προσέγγιση:
Η στόχευση αυτή μπορεί να μειώσει την επιβάρυνση για την υγεία και τη μακροχρόνια περίθαλψη. Στην Ευρώπη το ποσοστό των ατόμων ηλικίας άνω των 65 ετών στην ΕΕ να προβλέπεται να αυξηθεί από 21 % το 2023 σε 29 % έως το 2050. Το προσδόκιμο ζωής στην ηλικία των 65 ετών υπερβαίνει πλέον τα 20 έτη, αλλά περισσότερα από τα μισά από αυτά τα έτη πλήττονται από χρόνιες ασθένειες και αναπηρίες.
Σημαντικό μέρος της επιβάρυνσης των ηλικιωμένων λόγω νόσων μπορεί να προληφθεί τόσο για τις γυναίκες όσο και για τους άνδρες με την αντιμετώπιση βασικών παραγόντων κινδύνου καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής. Για παράδειγμα, έως και το 45 % των κρουσμάτων άνοιας θα μπορούσε να αποφευχθεί με την αντιμετώπιση 14 μεταβλητών παραγόντων κινδύνου, σύμφωνα με την επιτροπή Lancet του 2024 για την πρόληψη της άνοιας. Η ανεπαρκής σωματική άσκηση συμβάλλει σημαντικά στην ανάπτυξη καρδιαγγειακών παθήσεων, κατάθλιψης και πολλών άλλων παθήσεων στα γηρατειά.
Μόνο το 22 % των ατόμων ηλικίας άνω των 65 ετών ασκούν επαρκή σωματική δραστηριότητα. Τα ποσοστά παχυσαρκίας — παράγοντας κινδύνου για πολλές χρόνιες παθήσεις — τείνουν επίσηςνα αυξάνονται με την ηλικία, φθάνοντας στο 20 % περίπου μεταξύ των ατόμων ηλικίας 65 έως 74ετών σε ολόκληρη την ΕΕ το 2022.
Οι καρδιαγγειακές παθήσεις και καρκίνοι παρέμειναν οι κύριες αιτίες θνησιμότητας το 2021, αντιπροσωπεύοντας το 54 % του συνόλου των θανάτων, ακολουθούμενες από τη νόσο COVID-19 στο 11 %. Ειδικότερα, τα ποσοστά θνησιμότητας από καρδιαγγειακές παθήσεις ήταν έως και επτά φορές υψηλότερα σε ορισμένες χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης σε σύγκριση με τη Δυτική Ευρώπη.
Αξιοσημείωτο είναι πως πρόσφατα στοιχεία δείχνουν επιδείνωση της σωματικής και ψυχικής υγείας των εφήβων. Το ποσοστό των ατόμων ηλικίας 15 ετών που ανέφεραν πολλαπλά παράπονα για θέματα υγείας — που σχετίζονται τόσο με σωματικά προβλήματα όσο και με ψυχολογικά προβλήματα — αυξήθηκε από 42 % την περίοδο 2017-18 σε 52 % την περίοδο 2021-22 κατά μέσο όρο σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Διάφοροι παράγοντες εξηγούν την αυξανόμενη τάση ψυχολογικής δυσφορίας μεταξύ των εφήβων κατά την εν λόγω περίοδο. Η πρόοδος στην αντιμετώπιση των παραγόντων κινδύνου που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής έχει παραμείνει στάσιμη, με τις κοινωνικοοικονομικές ανισότητες να εξακολουθούν να υφίστανται.
Το virus.com.gr σας φέρνει καθημερινά τις πιο έγκυρες ειδησεις από τον χώρο της πολιτικής υγείας και φαρμάκου
Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *
Δ
