Το υψηλό ποσοστό φυτοφαρμάκων σχετίζεται με πιο “φτωχό” σπέρμα

Εντυπωσιασμένοι είναι οι ερευνητές της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ, διαπιστώνοντας το βαθμό στον οποίο επηρεάζει τη μορφολογία του σπέρματος η κατανάλωση φυτοφαρμάκων.

Μελέτη που πραγματοποίησαν σε 338 δείγματα σπέρματος από 155 άνδρες ηλικίας 18 έως 55 ετών, που επισκέπτονταν κλινικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, έδειξε ότι όσοι άνδρες έτρωγαν τουλάχιστον μιάμιση μερίδα φρούτα και λαχανικά που περιείχαν υψηλές συγκεντρώσεις φυτοφαρμάκων, είχαν κατά μ.ό.:

• 49% λιγότερα σπερματοζωάρια ανά εκσπερμάτιση και
• 32% λιγότερα φυσιολογικά σπερματοζωάρια

σε σχέση με όσους κατανάλωναν λιγότερα τρόφιμα με φυτοφάρμακα (το πολύ μισή μερίδα την ημέρα).

Η μελέτη έδειξε παράλληλα, ότι όσοι έτρωγαν περισσότερα φρούτα και λαχανικά με λίγα φυτοφάρμακα, είχαν αυξημένα κατά 37% τα φυσιολογικά σπερματοζωάριά τους.

«Αυτή η έρευνα δείχνει ότι η επιβάρυνση της διατροφής με φυτοφάρμακα κάνει κακό στο σπέρμα, αλλά δεν γνωρίζουμε εάν η απώλεια των θρεπτικών συστατικών των φρούτων και λαχανικών σε μία δίαιτα που αυτά θα λείπουν, θα έκανε καλό ή περισσότερο κακό» επισημαίνει η Δρ. Ελένη Κοντογιάννη, B. Sc., Ph.D., Εμβρυολόγος-Γενετίστρια.

Η μελέτη είναι η πρώτη του είδους της που συσχετίζει άμεσα την περιεκτικότητα σε φυτοφάρμακα των φρούτων και λαχανικών με την ανδρική γονιμότητα.

«Τα αποτελέσματα της μελέτης δείχνουν ότι πρέπει να προσέχουμε τα τυχόν κατάλοιπα σε τρόφιμα ή και να βρούμε τρόπους να τα απομακρύνουμε, όπως το σχολαστικό πλύσιμο, το ξεφλούδισμα των φρούτων ή η επιλογή λαχανικών που δεν εκτίθενται τόσο στα φυτοφάρμακα, αλλά δεν δείχνουν ότι πρέπει να τα αποφεύγουμε» τονίζει η Δρ. Κοντογιάννη.

Ορισμένοι, εκτιμούν ότι η μελέτη υποδεικνύει τα πιθανά οφέλη για όσους αντιμετωπίζουν προβλήματα γονιμότητας, μιας διατροφής που θα βασίζεται σε βιολογικά προϊόντα. Όμως, πολλές φορές τα επιβλαβή χημικά, όπως οι διοξίνες, τα PCBs, η βισφαινόλη, κ.ά. δεν βρίσκονται στην ίδια την τροφή, αλλά μεταφέρονται σε αυτή μετά την παραγωγή από τη συσκευασία της.

«Θεωρούμε ότι μια και πολλές από αυτές τις ουσίες έχουν βρεθεί στο αίμα και στο αμνιακό υγρό ανθρωπίνων εμβρύων, εγείρονται ερωτηματικά για τις πιθανές επιπτώσεις τους στην πιο ευαίσθητη περίοδο της ζωής του, την εμβρυϊκή αναφέρει σχετικά η Δρ. Κοντογιάννη. Και προσθέτει: «Ορισμένες χημικές ενώσεις στο περιβάλλον και στις τροφές μας προκαλούν προφανή προβλήματα στην γονιμότητα του ανθρώπου από την εμβρυϊκή ακόμα ηλικία. Δυστυχώς όμως για το μεγαλύτερο μέρος των ενώσεων (πολλές χιλιάδες) δεν υπάρχουν ακόμη επιστημονικά δεδομένα. Κατά την γνώμη μου, αυτό είναι ένα από τα πιο σημαντικά προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει ο άνθρωπος σήμερα για να ζήσει σε ένα υγιέστερο περιβάλλον».

Δυστυχώς επιβλαβείς χημικές ουσίες για τον ανθρώπινο οργανισμό, οι οποίες επηρεάζουν και τη γονιμότητα, βρίσκονται παντού γύρω μας: ακτινοβολία, γεωργικά φάρμακα, βιομηχανικά απόβλητα στο νερό, εκπομπές καυσαερίων, χημικές ουσίες σε καλλυντικά, στις συσκευασίες των τροφίμων, κ.λπ. Ταυτόχρονα, μια σειρά ανθυγιεινές συνήθειες λειτουργούν προσθετικά σε μια επιβαρυμένη κατάσταση: κάπνισμα, αλκοόλ, ακτινοβολία, φάρμακα, ναρκωτικά.

Υπογονιμότητα και αντιμετώπιση

Σήμερα γνωρίζουμε ότι το 30-40% των υπογόνιμων ζευγαριών έχει πρόβλημα αντρικού παράγοντα, το 30-40% γυναικείου παράγοντα και στο υπόλοιπο και οι δύο.

«Οι θεραπείες μπορεί να είναι μία απλή φαρμακευτική αγωγή μέχρι μία χειρουργική επέμβαση, ή σπερματέγχυση ή εξωσωματική γονιμοποίηση. Ένα ζευγάρι, εάν μετά από ένα έτος χωρίς αντισύλληψη δεν έχει κάνει παιδί, θα πρέπει να δει άμεσα τους ειδικούς και να προχωρήσει στις κατάλληλες εξετάσεις (όπως π.χ. σπερμοδιάγραμμα, ορμονικός έλεγχος) και να αναλάβει δράση το συντομότερο δυνατόν» υπογραμμίζει η Δρ Κοντογιάννη.

Τα ασφαλιστικά ταμεία δυστυχώς καλύπτουν πολλές από αυτές τις εξετάσεις όπως το σπερμοδιάγραμμα και τον ορμονικό έλεγχο, καθώς και το κόστος των φαρμάκων για την σπερματέγχυση ή την εξωσωματική γονιμοποίηση. Η όλη διαδικασία ωστόσο έχει πολύ αυστηρές προϋποθέσεις και χρονοβόρες διαδικασίες, που συχνά λειτουργούν αποτρεπτικά.

«Σε κάποιες χώρες του εξωτερικού, όπως στις Σκανδιναβικές χώρες και το Ισραήλ, καλύπτονται όλες οι προσπάθειες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής μέχρι το ζευγάρι να κάνει δύο παιδιά. Στην Ελλάδα, με το τεράστιο πρόβλημα της υπογεννητικότητας, οποιαδήποτε βοήθεια των ζευγαριών θα ενίσχυε εκτός των άλλων και το τεράστιο δημογραφικό πρόβλημα» σημειώνει σχετικά η Δρ. Κοντογιάννη.