Η Έκθεση Προόδου της Αμερικανικής Ένωσης για την Έρευνα στον Καρκίνο (AACR) για το 2025 αναδεικνύει τον προσυμπτωματικό έλεγχο ως μία από τις πιο αποτελεσματικές στρατηγικές δημόσιας υγείας στην πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου. Η συστηματική εφαρμογή προγραμμάτων screening σώζει ζωές και μειώνει το οικονομικό βάρος της θεραπείας προχωρημένων μορφών της νόσου.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, μεταξύ 1975 και 2020, ο προσυμπτωματικός έλεγχος και η πρόληψη απέτρεψαν σχεδόν πέντε εκατομμύρια θανάτους από καρκίνο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Εντυπωσιακά αποτελέσματα καταγράφονται στον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και του παχέος εντέρου, που η μείωση της θνητότητας οφείλεται κυρίως στην αφαίρεση προκαρκινικών βλαβών και πολυπόδων αντίστοιχα. Οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής του Νοσοκομείου Αλεξάνδρα, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου και Θάνος Δημόπουλος, επισημαίνουν ότι οι κατευθυντήριες οδηγίες της U.S. Preventive Services Task Force συνιστούν τακτικό έλεγχο για τον καρκίνο του μαστού, του τραχήλου της μήτρας, του παχέος εντέρου, του πνεύμονα και του προστάτη.

Η μαστογραφία

Ειδικά η τρισδιάστατη (DBT), ενισχύει την ακρίβεια της διάγνωσης και μειώνει τα ψευδώς θετικά αποτελέσματα. Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας προλαμβάνεται με τεστ Παπανικολάου και HPV DNA, ενώ η κολονοσκόπηση παραμένει το πρότυπο για τον έλεγχο του παχέος εντέρου. Στον καρκίνο του πνεύμονα, η αξονική τομογραφία χαμηλής δόσης προτείνεται για ενήλικες με ιστορικό έντονου καπνίσματος, αν και η συμμετοχή παραμένει χαμηλή. Για τον προστάτη, το PSA συνιστάται μετά από εξατομικευμένη συζήτηση με τον γιατρό.

Έκθεση Προόδου

Η έκθεση επισημαίνει ότι οι τακτικές εξετάσεις μειώνουν τη διάγνωση σε προχωρημένο στάδιο και περιορίζουν την ανάγκη για επιθετικές θεραπείες. Οικονομικά, ο προσυμπτωματικός έλεγχος είναι πιο αποδοτικός από τη θεραπεία προχωρημένων μορφών καρκίνου. Νεότερες τεχνολογίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, τα μη επεμβατικά τεστ αίματος και οι κινητές μονάδες, διευρύνουν την πρόσβαση και αυξάνουν τη συμμετοχή σε πληθυσμούς που παραδοσιακά αποκλείονται.

Ωστόσο, παραμένουν εμπόδια όπως κοινωνικοοικονομικές ανισότητες, έλλειψη ενημέρωσης και γεωγραφικοί περιορισμοί. Προγράμματα που συνδυάζουν αποστολή τεστ στο σπίτι, κινητές μονάδες και προσωπική καθοδήγηση έχουν αποδείξει ότι αυξάνουν τη συμμετοχή και μειώνουν τις ανισότητες. Η έκθεση καταλήγει ότι ο προσυμπτωματικός έλεγχος είναι θεμέλιο στη μάχη κατά του καρκίνου και απαιτεί επένδυση από την Πολιτεία και τα συστήματα υγείας για ισότιμη πρόσβαση και ενημέρωση.