ICAP: Περισσότερες πωλήσεις συσκευασιών φαρμάκων, αλλά με χαμηλότερες αξίες

Το αποτύπωμα της λιανικής αγοράς φαρμάκων επιχειρεί να περιγράψει η νέα έκδοση της κλαδικής μελέτης «Φαρμακεία», που συνέταξε η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της ICAP Group.

Όπως αναφέρεται, οι συνολικές πωλήσεις των φαρμακείων, μετά από μια σειρά θεσμικών παρεμβάσεων, όπως η αλλαγή ασφαλιστικής τιμής, η διεύρυνση της λίστας τω Μη Συνταγογραφούμενων και Μη Αποζημιούμενων Φαρμάκων, η επέκταση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, κ.ά., σημείωσαν πτώση τα τελευταία χρόνια.

Σύμφωνα με τη Σταματίνα Παντελαίου, Director Οικονομικών Μελετών της ICAP GROUP, oι συνολικές πωλήσεις φαρμάκων (σε τιμές λιανικής) παρουσίασαν ανοδική πορεία την περίοδο 2004-2009 με μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 11% περίπου. Οι διαδοχικές μειώσεις στις τιμές των φαρμάκων τα τελευταία χρόνια, καθώς και η εφαρμογή ελέγχων στη συνταγογράφηση, είχαν ως αποτέλεσμα η αξία των συνολικών πωλήσεων φαρμάκων να συρρικνωθεί την περίοδο 2009-2016. Ωστόσο, υπάρχει μια απόκλιση στα στοιχεία που παρουσιάζει η μελέτη με εκείνα του ΕΟΦ.

Ειδικότερα, αναγράφεται πως το 2016 οι εν λόγω πωλήσεις διαμορφώθηκαν σε €3,373 δισ. από €4,119 δισ. το προηγούμενο έτος και κάνει μια πρόβλεψη για το 2017 τοποθετώντας το σε €3,300 δισ. Σύμφωνα , όμως, με τα στοιχεία που έχει αναρτήσει ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων, από τα €4,119 δισ. στα οποία ανήλθαν οι πωλήσεις το 2015, μειώθηκαν μεν το 2016 αλλά κατά πολύ λιγότερα. Ειδικότερα, ο ΕΟΦ τοποθετεί τις πωλήσεις φαρμάκων σε αξίες το 2016 στα €4,051 δισ., δηλαδή πτώση -1,65%.

Πηγή: Ε.Ο.Φ.

Πάντως, όπως αναφέρει η κ. Παντελαίου, η πτώση των πωλήσεων δεν οφείλεται σε χαμηλότερη επισκεψιμότητα στα φαρμακεία, αλλά κυρίως στη μείωση της μέσης δαπάνης ανά απόδειξη, ως αποτέλεσμα της επιβολής των μειώσεων στις τιμές φαρμάκων και της αυξανόμενης τάσης διάθεσης φαρμάκων χαμηλότερου κόστους (γενόσημα). Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται και από τα στοιχεία του ΕΟΦ, σύμφωνα με τα οποία η πτώση πωλήσεων των φαρμάκων σε ποσότητα (συσκευασίες) τα προηγούμενα χρόνια, ήταν σαφώς ηπιότερη από εκείνη σε αξία, ενώ την τελευταία πενταετία καταγράφεται αύξηση των πωλούμενων συσκευασιών φαρμάκων (σε ποσότητα). Συγκεκριμένα, το 2016 διατέθηκαν μέσω φαρμακείων 453,1 εκατ. συσκευασίες από 424,3 εκατ. συσκευασίες το προηγούμενο έτος (αύξηση 6,8%).

Σε ό,τι αφορά τα Φαρμακεία, σύμφωνα με τον Μάρκο Κοντοέ, Senior Consultant Οικονομικών Μελετών της ICAP GROUP, η συρρίκνωση του περιθωρίου κέρδους των φαρμακοποιών και τα έντονα προβλήματα ρευστότητας τα τελευταία χρόνια, οδήγησαν σε αναστολή της λειτουργίας αρκετών φαρμακείων, με αποτέλεσμα να ανακοπεί η ανοδική πορεία των προηγούμενων ετών. Σύμφωνα με στοιχεία του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου (Π.Φ.Σ.), το 2016, ο αριθμός των φαρμακείων δείχνει σημάδια σταθεροποίησης την τελευταία διετία, καθώς εκτιμώνται σε 10.394 περίπου (τα συστεγαζόμενα φαρμακεία εκτιμώνται σε 770 περίπου), από 10.380 το προηγούμενο έτος. Η λειτουργία 10.394 φαρμακείων στην Ελλάδα, έχει ως αποτέλεσμα κάθε φαρμακείο να αντιστοιχεί κατά μέσο όρο σε 1.049 κατοίκους και ως εκ τούτου, το ελληνικό δίκτυο φαρμακείων να θεωρείται το πυκνότερο και πλέον ομοιόμορφα κατανεμημένο δίκτυο φαρμακείων ανά κατοίκους στην Ευρώπη, παρότι έχει αναπτυχθεί σε χώρα με το πλέον δύσμορφο γεωγραφικό ανάγλυφο, τόσο στην ηπειρωτική όσο και στη νησιωτική επικράτεια.

Όπως αναφέρει η μελέτη της ICAP, η ραγδαία αύξηση της χρήσης του διαδικτύου για την πραγματοποίηση αγορών τα τελευταία χρόνια, οδήγησε ορισμένα φαρμακεία να προχωρήσουν στη σύσταση “ηλεκτρονικού” καταστήματος (ηλεκτρονικά φαρμακεία) προκειμένου να ενισχύσουν τα έσοδά τους. Οι εν λόγω επιχειρήσεις έχουν πολλαπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια, καθώς εμφανίζουν σημαντική ενίσχυση των πωλήσεών τους, ως αποτέλεσμα τόσο της αυξανόμενης τάσης για αγορές μέσω διαδικτύου όσο και των σημαντικών εκπτώσεων/προσφορών που πραγματοποιούν.

Όσον αφορά την διάρθρωση των πωλήσεων, τα έσοδα από τα φάρμακα, καλύπτουν το μεγαλύτερο ποσοστό επί του συνόλου (περίπου 82%), ενώ ακολουθούν τα παραφαρμακευτικά προϊόντα (βιταμίνες, σιρόπια, αντιαλλεργικά, παιδικές τροφές, συμπληρώματα, κτλ) με 14% και τα καλλυντικά με 4%. Τα συνταγογραφούμενα φάρμακα εκτιμάται ότι κάλυψαν ποσοστό 60% περίπου της αξίας των συνολικών πωλήσεων των φαρμακείων και ακολούθησαν τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα και τα φάρμακα υψηλού κόστους, το μερίδιο των οποίων εκτιμάται σε 13% και 9% αντίστοιχα.