Η θωράκιση που προσφέρουν τα εμβόλια έναντι των μεταδιδόμενων νοσημάτων επισημαίνεται με αφορμή τη φετινή Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Εμβολιασμού από τις 27 Απριλίου μέχρι τις 3 Μαΐου 2025. Τα τελευταία 50 χρόνια, χάρη στον εμβολιασμό εκτιμάται ότι έχουν σωθεί τουλάχιστον 154 εκατομμύρια ζωές, που ισοδυναμεί με έξι ζωές το λεπτό, κάθε μέρα, για πέντε δεκαετίες.

Ειδικότερα, ο εμβολιασμός συνέβαλε στη βελτίωση της βρεφικής επιβίωσης κατά 40% παγκοσμίως, μέχρι τότε αρκετά παιδία δεν έφθαναν ούτε στα πρώτα τους γενέθλια. Ενδεικτικό είναι πως υπολογίζεται ότι το 60% των ανθρώπων που έχουν σωθεί χάρη στα εμβόλια οφείλουν τη σωτηρία τους αποκλειστικά στο εμβόλιο της ιλαράς.

Μη εμβολιασμός ή καθυστέρηση

Η άρνηση αλλά ακόμη και η καθυστέρηση του εμβολιασμού δημιουργεί θύλακες ανεμβολίαστων ή ατελώς εμβολιασμένων ατόμων. Συνεπώς κυκλοφορούν  μεταδοτικές ασθένειες, διακινδυνεύοντας την υγεία των ανεμβολίαστων και των ατελώς εμβολιασμένων ατόμων (επίνοσων) και ιδίως των ευάλωτων ατόμων με αυξημένο κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών ή και θανάτου.  Σε αυτά συγκαταλέγονται άτομα που δεν μπορούν να εμβολιαστούν λόγω ηλικίας (όπως τα βρέφη που δεν έχουν συμπληρώσει την απαιτούμενη ηλικία για εμβολιασμό) ή λόγω ιατρικών αντενδείξεων (όπως τα άτομα με σοβαρές χρόνιες παθήσεις ή ανοσοκαταστολή). Η ευαλωτότητα όλων μας αυξάνεται όσο η συλλογική ανοσία υποχωρεί.

Η προστασία έναντι νοσημάτων των εγκύων

Μέσω του έγκαιρου εμβολιασμού τους, για την πρόληψη σοβαρών επιπλοκών και θανάτου τόσο των ιδίων όσο  και των μελλοντικών βρεφών τους. Φέτος, η Παγκόσμια Ημέρα Υγείας στις 7 Απριλίου 2025 , σηματοδότησε την έναρξη μιας ετήσιας εκστρατείας αφιερωμένης στην υγεία της μητέρας και του νεογνού. Ποια εμβόλια πρέπει να κάνουν οι μέλλουσες μητέρες:

Αδρανοποιημένο  εμβόλιο της εποχικής γρίπης και το εμβόλιο που περιέχει κοκκύτη:

Είναι ασφαλή, αποτελεσματικά και συνιστώνται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Τα αντισώματα που αναπτύσσονται ως απάντηση σε αυτά τα εμβόλια προστατεύουν την έγκυο σε μια περίοδο που το ανοσοποιητικό της σύστημα είναι εξασθενημένο και μεταφέρονται στο έμβρυο για την προστασία του τους πρώτους μήνες  ζωής του.

 

Κατά  της νόσου COVID-19

Οι έγκυες με υποκείμενα νοσήματα θα πρέπει επίσης να εμβολιάζονται.

Ιλαρά -ερυθρά-παρωτίτιδα

Πριν  την εφκυμοσύνη καθώς η μόλυνση της εγκύου από τους ιούς ιλαράς  ερυθράς μπορεί να βλάψει σοβαρά το έμβρυο.

 

Πολιομυελίτιδα

Είναι ένα νόσημα που μπορεί να προκαλέσει μόνιμη παράλυση.

 

Ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων HPV

Είναι αποτελεσματικός στην πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και στην πρόληψη σημαντικού ποσοστού καρκίνων που οφείλονται στην μόλυνση από τον ιό.

 

Ενήλικος  πληθυσμός

Οι ενήλικες με υποκείμενα νοσήματα και οι ηλικιωμένοι διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο σοβαρής νόσησης και θανάτου από τον ιό γρίπης, COVID-19, τον πνευμονιόκοκκο και τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό (RSV).

Επαγγελματίες Υγείας

Για την προστασία τους από λοιμώδη νοσήματα στα οποία εκτίθενται καθημερινά, οι επαγγελματίες υγείας έχουν την υποχρέωση εμβολιαζόμενοι να προστατεύουν τους ασθενείς τους από νοσήματα που προλαμβάνονται με εμβολιασμό.

 

Δράσεις του  ΕΟΔΥ:

• μελέτη εμβολιαστικής κάλυψης του παιδικού πληθυσμού της Επικράτειας με ανάλυση δεδομένων ηλεκτρονικής συνταγογράφησης (εκτελεσμένες συνταγές) και στοχεύει σε περαιτέρω αναλύσεις στον ενήλικο πληθυσμό
• μελέτη για την καταγραφή των γνώσεων, στάσεων και συνηθειών σχετικά με τα εμβόλια κατά της COVID-19 και της γρίπης.
• Δράσεις για την αντιμετώπιση της διστακτικότητας έναντι των εμβολιασμών που αφορούν στο γενικό πληθυσμό (καμπάνιες ενημέρωσης) και στους επαγγελματίες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (εκπαιδευτικά σεμινάρια ανά ΥΠΕ)
• Δράσεις εμβολιασμού σε πληθυσμούς Ρομά με το εμβόλιο MMR και καταγράφει την εμβολιαστική τους κάλυψη