Μπορεί οι μαζικοί φόνοι να είναι… κολλητικοί;

Μπορεί τα κρούσματα μιας μαζικής δολοφονίας ανθρώπων κάπου στον κόσμο, από κάποιον εγκληματία, ψυχικά διαταραγμένο, πολιτικό «ιδεολόγο» ή τρομοκράτη να είναι μεταδοτικά;
Μια νέα επιστημονική έρευνα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τέτοιες τραγωδίες φαίνεται πως είναι «κολλητικές», καθώς κάθε τέτοιο περιστατικό βρίσκει μιμητές λίγο αργότερα σε κάποιο άλλο μέρος.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής την καθηγήτρια μαθηματικών Σέρι Τάουερς του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Αριζόνα, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «PLoS One», ανέλυσαν στατιστικά στοιχεία για τέτοιες τραγικές περιπτώσεις, όπου κάποιος παίρνει ένα όπλο και σπέρνει τον θάνατο σε έναν κλειστό ή ανοιχτό χώρο.
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι τέτοια περιστατικά με τουλάχιστον τέσσερα θύματα τείνουν να συμβαίνουν όχι τυχαία, αλλά σε κοντινά χρονικά διαστήματα, πράγμα που δείχνει μια «κολλητική» επίπτωση. Για παράδειγμα, στις μαζικές δολοφονίες σε ένα σχολείο η μιμητική επίδραση είναι γύρω στο 20%, δηλαδή για κάθε πέντε τέτοια περιστατικά, ακολουθεί άλλο ένα λόγω μίμησης.
Κατά μέσο όρο, η μιμητική επίδραση μιας μαζικής δολοφονίας κινείται στατιστικά γύρω στο 30%, δηλαδή κάθε τέτοιο περιστατικό προκαλεί 0,3 παρόμοια περιστατικά στο μέλλον ή, αλλιώς διατυπωμένο, περίπου το 30% των μαζικών φόνων λαμβάνει χώρα, επειδή ο δολοφόνος «κόλλησε» την ιδέα. Η περίοδος της «μόλυνσης» διαρκεί κατά μέσο όρο 13 μέρες μετά το προηγούμενο περιστατικό φόνων.
Η ιδέα ότι η βία έχει κολλητική διάσταση δεν είναι νέα. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι κάτι ανάλογο συμβαίνει με τις αυτοκτονίες, καθώς τα ψυχικά ευάλωτα άτομα «εμπνέονται» από την αυτοκτονία κάποιου άλλου για να κάνουν το ίδιο. Μια παρόμοια «έμπνευση» υπάρχει, όταν αναπόφευκτα παίρνει μεγάλη δημοσιότητα στα μέσα ενημέρωσης κάποιο περιστατικό μαζικής δολοφονίας.
Στις ΗΠΑ ένα τέτοιο περιστατικό συμβαίνει κατά μέσο όρο κάθε δύο εβδομάδες, ενώ ειδικά σε σχολείο μια φορά τον μήνα.