Νέα θετικά δεδομένα για το IQOS

Νέα επιστημονικά δεδομένα επιβεβαιώνουν ότι το IQOS, που θερμαίνει και δεν καίει τον καπνό, μπορεί να έχει πολύ μικρότερο κίνδυνο για την υγεία, σε σύγκριση με το κάπνισμα. Τα δεδομένα αυτά μας παρουσιάζει ο ιατρικός διευθυντής της Philip Morris International, Δρ. Patrick Picavet, ο οποίος βρέθηκε πρόσφατα στην Αθήνα ως ομιλητής στο 1st Scientific Summit on Tobacco Harm Reduction.

Εκεί το συναντήσαμε και του ζητήσαμε να μας αναλύσει το ερευνητικό πρόγραμμα της PMI που ως κεντρικό στόχο έχει να αποδείξει ότι προϊόντα όπως το IQOS, που θερμαίνουν και δεν καίνε τον καπνό, είναι δυνατόν να συνδέονται με μείωση του κινδύνου για τους καπνιστές. Ο Δρ. Picavet μας παρουσίασε τα αποτελέσματα μίας μεγάλης μελέτης, διάρκειας περίπου 6 μηνών, η οποία δείχνει ότι άτομα που χρησιμοποιούν το IQOS έχουν βασικούς δείκτες υγείας, που προσομοιάζουν με τη διακοπή του καπνίσματος!

Ο ιατρικός διευθυντής της PMI τονίζει πως η διασφάλιση ότι οι καπνιστές έχουν ειλικρινείς και μη παραπλανητικές πληροφορίες σχετικά με τους συγκριτικούς κινδύνους όλων των προϊόντων καπνού μπορεί να τους βοηθήσει να λάβουν καλύτερες αποφάσεις για την υγεία τους. Υπό το πρίσμα αυτό, πολλές χώρες έχουν αρχίσει να προσαρμόζουν κατάλληλα το ρυθμιστικό τους πλαίσιο για τα νέα καπνικά προϊόντα.

• Πρόσφατα ολοκληρώσατε μία σημαντική κλινική μελέτη για την επίδραση του IQOS στην υγεία. Ποια είναι τα βασικά συμπεράσματά σας;

Πράγματι, μόλις ολοκληρώσαμε την ανάλυση της κλινικής μελέτης με την ονομασία Exposure Response Study (ERS). Είναι η πρώτη κλινική μελέτη μέχρι σήμερα και με τέτοιο μέγεθος που αξιολογεί άμεσα τις δυνατότητες μείωσης του κινδύνου ενός προϊόντος χωρίς καπνό σε άτομα που μεταβαίνουν σε αυτό.

Η ERS είναι μια εξάμηνη, τυχαιοποιημένη μελέτη σε ενήλικες που μετέβησαν από το κάπνισμα τσιγάρων στο IQOS σε σύγκριση με τη συνέχιση του καπνίσματος τσιγάρων. Η μελέτη παρακολούθησε 984 άτομα που τυχαιοποιήθηκαν να συνεχίσουν να καπνίζουν τσιγάρα (n = 496) ή να μεταβούν στο IQOS (n = 488) για 6 μήνες.

Η μελέτη σχεδιάστηκε για να απαντήσει βασικά ερωτήματα σχετικά με τις επιπτώσεις της χρήσης του IQOS, συμπεριλαμβανομένων ανθρώπων που δεν είχαν πρόθεση να σταματήσουν το κάπνισμα και τους επέτρεψαν να χρησιμοποιούν ελεύθερα το IQOS καθώς και άλλα προϊόντα που περιέχουν καπνό και νικοτίνη.

Η μελέτη ERS λοιπόν αξιολόγησε ένα σύνολο 8 πρωτογενών και πολυάριθμων δευτερευόντων κλινικών σημείων κινδύνου, τα οποία επελέγησαν λόγω της σαφούς συσχέτισης τους με ασθένειες που σχετίζονται με το κάπνισμα. Αυτά τα τελικά σημεία επηρεάζονται αρνητικά από το κάπνισμα και με βάση τη βιβλιογραφία αναμένεται να αλλάξουν ευνοϊκά εντός 6 μηνών από τη διακοπή του καπνίσματος.

Η μελέτη κάλυψε τον πρωταρχικό της στόχο: στην ομάδα των ατόμων που έκαναν χρήση του IQOS βρέθηκε ότι και τα οκτώ κλινικά σημεία κινδύνου κινήθηκαν στην ίδια κατεύθυνση όπως παρατηρήθηκε με τη διακοπή του καπνίσματος, με στατιστικά σημαντικές αλλαγές σε πέντε από τα οκτώ τελικά σημεία σε σύγκριση με το συνεχιζόμενο κάπνισμα .

Αυτά τα κλινικά τελικά σημεία κινδύνου σχετίζονται με ασθένειες που περιλαμβάνουν καρδιακές και πνευμονικές παθήσεις, που καλύπτουν πολλαπλά συστήματα οργάνων και βιολογικούς μηχανισμούς όπως φλεγμονή και οξειδωτικό στρες.

Διαπιστώσαμε επίσης ευνοϊκές μεταβολές στα δευτερεύοντα κλινικά σημεία κινδύνου, παρόλο που υπήρχε ένα ποσοστό των χρηστών του IQOS στη μελέτη που συγχρόνως χρησιμοποιούσαν τσιγάρα. Η μελέτη δημοσιεύεται στο www.clinicaltrials.gov (Αναγνωριστικό: NCT02396381). Τα πλήρη αποτελέσματα θα υποβληθούν για δημοσίευση σε ένα επιστημονικό περιοδικό. Αυτή τη στιγμή, βρίσκεται σε εξέλιξη μία εξαμηνιαία μελέτη επέκτασης της ERS.

• Ποιο είναι το επόμενο βήμα στην ερευνητική σας προσπάθεια;

Είναι σημαντικό να συνεχίσουμε την επιστημονική αξιολόγηση των προϊόντων μας που δεν περιέχουν καπνό. Για το IQOS, ολοκληρώνουμε αυτήν την περίοδο την ανάλυση τριών μελετών:

1) μια 18μηνη μελέτη για τον καρκίνο σε πειραματόζωα, η οποία θα δημοσιευθεί στο 3ο τρίμηνο του 2018.

2) τη Μελέτη Παθητικής Έκθεσης που πραγματοποιείται στην Ιαπωνία, για την οποία παρουσιάσαμε τα πρώτα αποτελέσματα τον Απρίλιο και αναμένουμε να ολοκληρωθεί μέχρι τον Αύγουστο.

3) την 6μηνη παράταση της μελέτης ERS που αναφέραμε νωρίτερα.

Επιπλέον, ξεκινήσαμε την πρώτη μας μελέτη με το IQOS σε άτομα με περιοδοντική νόσο, για τα οποία το κάπνισμα είναι γνωστό ότι αποτελεί παράγοντα κινδύνου. Σε αυτή τη μελέτη που πραγματοποιείται στην Ιαπωνία, ερευνάμε την επίδραση της αλλαγής από το κάπνισμα στα χρήση του IQOS σε καπνιστές με γενικευμένη περιοδοντίτιδα.

Το κάπνισμα έχει αποδειχθεί ότι αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για την περιοδοντική νόσο και την απώλεια των δοντιών. Επιπλέον, η περιοδοντική ασθένεια συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για σοβαρές ασθένειες όπως καρδιαγγειακές παθήσεις, διαβήτη, αναπνευστικές νόσους και γενικό κίνδυνο καρκίνου.

Η συχνότητα της περιοδοντικής νόσου είναι έως και 10% σε χώρες όπως Ιαπωνία, Κίνα, Βραζιλία, Δανία, Πολωνία, Νορβηγία και πάνω από 20% σε χώρες όπως Μπαγκλαντές, Καναδάς, Γερμανία, Ινδία, Λευκορωσία και Χιλή, σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ). Στην Ελλάδα, τα τελευταία στοιχεία για την περιοδοντική νόσο που αφορούν το έτος 2005 έδειξαν ότι η συχνότητα εμφάνισής της ήταν κάτω από το 10%.

Επομένως, η μετάβαση στο IQOS σε καπνιστές με περιοδοντίτιδα, οι οποίοι διαφορετικά θα συνέχιζαν να καπνίζουν, θα μπορούσε να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην στοματική υγεία και τις ασθένειες, που σχετίζονται με αυτήν.

• Πώς διαμορφώνεται το διεθνές ρυθμιστικό πλαίσιο για προϊόντα με μειωμένο κίνδυνο;

Οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο έχουν αρχίσει να αναγνωρίζουν ότι εκτός από τα παραδοσιακά μέτρα ελέγχου του καπνού που εμποδίζουν τους ανθρώπους να αρχίσουν να καπνίζουν ή ενθαρρύνουν τους καπνιστές να το διακόψουν, υπάρχουν και άλλοι τρόποι για να μειωθεί δραματικά το κάπνισμα. Ειδικότερα, πολιτικές που ενθαρρύνουν την καινοτομία, την ανάπτυξη και την επιστημονική αξιολόγηση των λιγότερο επιβλαβών εναλλακτικών λύσεων όπως θερμαινόμενα προϊόντα ή ηλεκτρονικά τσιγάρα.

Μια σειρά από ρυθμιστικές αρχές και οργανισμοί έχουν ήδη αναγνωρίσει ότι υπάρχουν λιγότερο επικίνδυνες εναλλακτικές λύσεις από τα κοινά τσιγάρα και μπορεί να είναι σημαντικό στοιχείο των ολοκληρωμένων σχεδίων ελέγχου του καπνού.

Για παράδειγμα, το 2017, η αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) ανακοίνωσε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την καταπολέμηση των επιβλαβών συνεπειών που προκαλεί το κάπνισμα. Το πρόγραμμα επιδιώκει να πετύχει το στόχο αυτό με την αύξηση των περιορισμών για τα πιο επιβλαβή προϊόντα (τσιγάρα) και παρέχει μεγαλύτερη ευελιξία για δυνητικά λιγότερο επιβλαβή προϊόντα ((προϊόντα χωρίς καπνό).

Ένα άλλο παράδειγμα προέρχεται από το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου το Υπουργείο Υγείας δημοσίευσε το 2017 ένα σχέδιο για τον Έλεγχο του Καπνού (Tobacco Control Plan), το οποίο ενθαρρύνει τις καινοτομίες που συμβάλλουν στη μείωση των βλαβερών συνεπειών του καπνίσματος και την υποστήριξη προς τους καπνιστές να στραφούν σε προϊόντα που περιέχουν νικοτίνη που είναι λιγότερο επιβλαβές από ότι να συνεχίζουν να καπνίζουν τσιγάρα.

Ομοίως, μόλις τον περασμένο μήνα, η κυβέρνηση της Νέας Ζηλανδίας ανακοίνωσε ότι θα επιδιώξει να εφαρμόσει ρύθμιση ανάλογα με τον κίνδυνο για τα προϊόντα καπνού. Η κυβέρνηση έχει αναγνωρίσει δημοσίως τις δυνατότητες των θερμαινόμενων προϊόντων, ότι «μπορεί να είναι πολύ λιγότερο επιβλαβή από το κάπνισμα» και ότι είναι ανάγκη «οι καπνιστές να έχουν πρόσβαση σε λιγότερο επιβλαβείς εναλλακτικές λύσεις».

Ωστόσο, η εξασφάλιση ότι οι καπνιστές έχουν πρόσβαση σε λιγότερο επιβλαβείς εναλλακτικές λύσεις στα τσιγάρα δεν αρκεί. Πρέπει επίσης να γνωρίζουν τους λόγους για να στραφούν τελείως σε αυτά τα προϊόντα. Η διασφάλιση ότι οι καπνιστές έχουν ειλικρινείς και μη παραπλανητικές πληροφορίες σχετικά με τους συγκριτικούς κινδύνους όλων των προϊόντων καπνού μπορεί να τους βοηθήσει να λάβουν καλύτερες αποφάσεις για την υγεία τους. Οι χώρες έχουν αρχίσει να το αντικατοπτρίζουν αυτό στα κανονιστικά τους πλαίσια – για παράδειγμα στις ΗΠΑ, την Ιταλία, την Κύπρο, την Πορτογαλία και τη Βουλγαρία.

Για να συνοψίσουμε, η ρύθμιση πρέπει να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο συμβάλλοντας στην αλλαγή της συμπεριφοράς των καταναλωτών με έναν τρόπο που τους ωφελεί, ενθαρρύνοντας τις εταιρείες να ανταγωνίζονται στην καινοτομία και σε προϊόντα νικοτίνης, που είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι είναι λιγότερο επιβλαβή.