Οι νεότερες θεραπευτικές εξελίξεις για την Κυστική Ίνωση

Σημαντικά  οφέλη από τη μακροχρόνια θεραπεία  των ασθενών με Κυστική Ίνωση που έλαβαν CFTR τροποποιητές ανακοινώθηκαν στο 46^ο Ευρωπαϊκό συνέδριο για την Κυστική Ίνωση. Συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε σταθερή βελτίωση στην πνευμονική λειτουργία, μείωση της συχνότητας αναπνευστικών παροξύνσεων λοίμωξης και χαμηλότερα ποσοστά  ενδεχόμενου μεταμόσχευσης πνεύμονα και θανάτου για άτομα με κυστική ίνωση.

Αναλυτικά στο συνέδριο, το οποίο φέτος πραγματοποιήθηκε στην Βιέννη της Αυστρίας από τις 7 έως τις 10 Ιουνίου 2023, η Vertex Pharmaceuticals Incorporated,  παρουσίασε τόσο τα προαναφερόμενα ευρήματα από τη μεγαλύτερη μελέτη παγκοσμίως του kaftrio® (elexacaftor/tezacaftor/ivacaftor και ivacaftor) και 12 επιστημονικές περιλήψεις  που αφορούν φάρμακα της εταιρείας για την αντιμετώπιση της πάθησης. Οι αναφορές αυτές  την χρήση των τροποποιητών της πρωτεΐνης CFTR για όλα τα επιλέξιμα άτομα με κυστική ίνωση. Τα  στοιχεία αυτά καταδεικνύουν τα μακροπρόθεσμα οφέλη της θεραπείας με CFTR Modulators τροποποιητές, καθώς και τη σημασία της όσο το δυνατόν νωρίτερα θεραπείας της υποκείμενης αιτίας της νόσου.

Ειδικότερα, πραγματοποιήθηκε ενδιάμεση ανάλυση (IA) μιας μελέτης βασισμένης σε μητρώο δεδομένων πραγματικού κόσμου, που συλλέχθηκαν από άτομα με ΚΙ και υποβλήθηκαν σε θεραπεία με TRIKAFTA® τριπλό συνδυασμό elexacaftor/tezacaftor/ivacaftor and ivacaftor, γνωστό στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο Ηνωμένο Βασίλειο ως KAFTRIO® (ivacaftor/tezacaftor/elexacaftor), σε συνδυασμό με την ουσία ivacaftor. Επίσης, αξιολογήθηκαν μεταξύ αυτού του πληθυσμού περισσότερα από 16.000 άτομα με Κυστική Ίνωση από το Μητρώο Ασθενών του Αμερικάνικου  Ιδρύματος Κυστικής Ίνωσης (CFFPR) και σχεδόν 3.000 ασθενών από το Γερμανικό μητρώο. Αυτή η συνεχιζόμενη πενταετής μελέτη μετά την έγκριση είναι η μεγαλύτερη σε πραγματικό κόσμο μελέτη ατόμων με Κυστική Ίνωση, που υποβλήθηκαν σε θεραπεία με τον τριπλό αυτό συνδυασμό φαρμάκων μέχρι σήμερα.

Πορίσματα

Εντοπίστηκαν σημαντικά κλινικά οφέλη για την τροποποίηση της νόσου με τον τριπλό συνδυασμό, συμπεριλαμβανομένης της βελτιωμένης πνευμονικής λειτουργίας και της μείωσης των παροξύνσεων της χρόνιας πνευμονοπάθειας κατά 79% στις Η.Π.Α και 83% στη Γερμανία συνολικά, σε σύγκριση με την αρχική τιμή πριν από τη λήψη του τριπλού συνδυασμού. Το ενδεχόμενο θανάτου ήταν χαμηλότερο κατά ποσοστό 72% στις ΗΠΑ και 82% στη Γερμανία και το ενδεχόμενο μεταμόσχευσης πνεύμονα ήταν κατά 85% χαμηλότερο στις ΗΠΑ και 100% χαμηλότερο στη Γερμανία, σε σύγκριση με το 2019 πριν από την έναρξη της θεραπείας για τους πληθυσμούς των ασθενών με Κ.Ι. στις δύο χώρες. Δεν παρατηρήθηκαν νεότερα θέματα ασφαλείας.

Vertex

Σε σχεδόν τετραετή ανοιχτή μελέτη παρακολούθησης TRIKAFTA® των βασικών δοκιμών Φάσης 3 σε άτομα με ΚΙ, ηλικίας 12 ετών και άνω με τουλάχιστον μία μετάλλαξη F508del στο γονίδιο CFTR, για πρώτη φορά η θεραπεία με τριπλό συνδυασμό δεν οδήγησε σε μείωση της αναπνευστικής λειτουργίας σε διάστημα τεσσάρων ετών. Όσον αφορά τους ασθενείς, που μέχρι στιγμής δεν είναι επιλέξιμοι για τις νέες θεραπείες, υπήρξαν πολλές ανακοινώσεις από τις οποίες φαίνεται, ότι οι ερευνητές συνεχίζουν να καταβάλουν μεγάλες προσπάθειες για την εύρεση κατάλληλης γονιδιακής θεραπείας, ενώ οι ερευνητές αλλά και η εταιρία Vertex ασχολείται  με την έρευνα νέων φαρμάκων, που θα στηρίζονται στην θεραπεία mRNA και θα απευθύνονται στο σύνολο των ασθενών. Τα αποτελέσματα και οι εξελίξεις αυτής της ερευνητικής προσπάθειας αναμένεται να ανακοινωθούν το νέο έτος.

Η πρόεδρος του Συλλόγου για την Κυστική Ίνωση, Αγγελική Πρεφτίτση, που παρακολούθησε τις εργασίες του συνεδρίου, «είναι γεγονός, ότι η εύρεση των νέων φαρμάκων, που στοχεύουν στο αίτιο της νόσου, αποτελεί σήμερα το πιο σημαντικό επίτευγμα σε επίπεδο θεραπείας για την Κυστική Ίνωση, αλλάζοντας δραστικά προς το καλύτερο την πορεία της νόσου και την ζωή των ασθενών». Πρόσθεσε πως  «προφανές είναι, ότι η νέα αυτή εποχή της νόσου χαρακτηρίζεται από περισσότερη αισιοδοξία για το μέλλον και καλύτερη ποιότητα ζωής των ασθενών». Κατέληξε δε λέγοντας ότι «τα φάρμακα αυτά τα λαμβάνουν στην Ελλάδα οι Έλληνες ασθενείς και αποζημιώνονται από τα ταμεία. Δυστυχώς όμως, ακόμα και σήμερα, το υψηλό κόστος τους, καθιστά την χορήγηση τους απαγορευτική σε αρκετές χώρες».