Τον «οδικό χάρτη» με βασικά και απαραίτητα βήματα που πρέπει να ακολουθούν πολίτες και πολιτεία σε κάθε χώρα κατά την άρση των περιοριστικών μέτρων δημιούργησε το κέντρο Κλινικής Επιδημολογίας και Έκβασης Νοσημάτων « CLEO». Τα βήματα αυτά βασίζονται στις κατευθυντήριες οδηγίες που δίνουν ο ΠΟΥ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (EC) , η Εταιρεία Λοιμωδών Νοσημάτων της Αμερικής (IDSA) και οι γιατροί σε όλο τον κόσμο, με στόχο τη μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια.

 

Υπενθυμίζεται ότι στο διάστημα τεσσάρων μηνών που μεσολάβησαν από τα πρώτα κρούσματα του νέου κοροναϊού που προκαλεί την ασθένεια COVID-19, στη Wuhan της Κίνας, περισσότεροι από 4.000.000 άνθρωποι παγκοσμίως έχουν μολυνθεί και 276.000 από αυτούς έχουν χάσει τη ζωή τους.

 

Συγχρονισμός και παρακολούθηση:

Με βάση αυστηρά επιστημονικά κριτήρια, η σταδιακή χαλάρωση των μέτρων περιορισμού, σύμφωνα με την EC πρέπει να πληροί τα παρακάτω κριτήρια:

• Επιδημιολογικά στοιχεία που δείχνουν ότι η εξάπλωση της νόσου έχει μειωθεί και σταθεροποιηθεί,
• Επαρκής ικανότητα διαχείρισης από το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης και
• Ικανότητα επιτήρησης για ιχνηλάτηση, εντοπισμό και απομόνωση μολυσμένων από τον ιό ατόμων.

Σύμφωνα με την EC και τον ΠΟΥ, η άρση των μέτρων πρέπει να γίνεται σε φάσεις, με επαρκή χρονικά διαστήματα μεταξύ αυτών.

 

Συντονισμός και επικοινωνία:

Ο συντονισμός μεταξύ των κρατών-μελών και τουλάχιστον, επικοινωνία και συζήτηση σχετικά με τις διάφορες αποφάσεις που μπορούν να λάβουν τα κράτη-μέλη για την άρση των μέτρων περιορισμού είναι αίτημα της EC. Οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την κατάσταση εξάπλωσης σε γειτονικές χώρες.

Ο ΠΟΥ συστήνει τη λήψη μέτρων σε αεροδρόμια και λιμάνια:

• έλεγχος εισόδου και εξόδου
• επαρκείς υποδομές για να τίθενται σε καραντίνα τυχόν ασθενείς ή άλλοι επιβάτες.

Ο ΠΟΥ ζητά άμεση επικοινωνία μεταξύ των υπευθύνων λήψης αποφάσεων και του κοινού σε όλα τα στάδια της αντίδρασης στην πανδημία.

 

Διενέργεια Τεστ:

Τα τεστ είναι απαραίτητο εργαλείο για την ασφαλή άρση των μέτρων περιορισμού και πρέπει να είναι μαζικά, γρήγορα, ακριβή και συνεχή.

• Τεστ αντισωμάτων (για την εκτίμηση του βαθμού μόλυνσης σε έναν πληθυσμό και για την καθοδήγηση των αποφάσεων που αφορούν τη δημόσια υγεία).
• Τα τεστ αλυσιδωτής αντίδρασης πολυμεράσης (PCR), (να διενεργούνται τακτικά σε ασυμπτωματικά άτομα, προκειμένου να ελέγχεται και η ασυμπτωματική μετάδοση).

Ο καθηγητής του Χάρβαρντ Δρ. Walensky και οι συνεργάτες του προτείνουν «στρατηγικές όπως τα τεστ στο σπίτι θα πρέπει να υιοθετηθούν προκειμένου να μπορούν οι άνθρωποι να αυτοελέγχονται όποτε είναι απαραίτητο». Η ISDA συνιστά «τη διαμόρφωση υποδομών για ασφαλή και γρήγορα τεστ, που δεν διαταράσσουν τη λειτουργία των δομών υγειονομικής περίθαλψης (π.χ. drive-through τεστ ή προσωρινά σημεία ελέγχου)».

 

Τήρηση κοινωνικής απόστασης:

Κάποιος  βαθμός κοινωνικής απόστασης θα συνεχίσει να απαιτείται.

• Οι μαζικές συγκεντρώσεις πρέπει να αποθαρρύνονται ή να απαγορεύονται, τουλάχιστον έως την ολοκλήρωση της άρσης των περιοριστικών μέτρων.
• Οι επιχειρησεις πρέπει να τηρούν: Εργασία από το σπίτι, αποστάσεις γραφείων κλιμακωτές βάρδιες και περιορίζοντας τον αριθμό των ατόμων που επιτρέπονται μέσα σε καταστήματα ή εστιατόρια.
• Ατομικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένων ιατρικών μασκών για συμπτωματικά άτομα, απομόνωση και θεραπεία ασθενών, καθώς και μέτρα υγιεινής (υγιεινή χεριών, βήξιμο στο εσωτερικό του αγκώνα κ.λπ.)».

 

Φροντίδα ευάλωτων πληθυσμών:

Προτεραιότητα πρέπει να δοθεί, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, σε θέματα ευάλωτων ή μειονοτικών ομάδων, όπως η δυσκολία της κοινωνικής απομόνωσης για όσους ζουν σε καταυλισμούς και σε άλλα συνωστισμένα περιβάλλοντα, ή για τους άστεγους. Οι ευάλωτοι πληθυσμοί περιλαμβάνουν ακόμη αυτούς που διατρέχουν τον υψηλότερο ιατρικό κίνδυνο, όπως οι ηλικιωμένοι, ιδίως εκείνοι που βρίσκονται σε εγκαταστάσεις μακροχρόνιας περίθαλψης και άτομα με υποκείμενα νοσήματα.

Επένδυση στη δημόσια υγεία:

Η ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού και η αύξηση των πόρων για τη δημόσια υγεία ζητούν η ISDA, ο ΠΟΥ και η EC με στόχο αύξηση τόσο της δυναμικότητας των εθνικών συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης. Επίσης εστιάζουν στην προμήθεια αποθεμάτων προσωπικού προστατευτικού εξοπλισμού και μέσων υγειονομικής φροντίδας.

• ISDA: «μαζικές επενδύσεις με στόχο την ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού της δημόσιας υγείας για τη διεξαγωγή τεστ, την ιχνηλάτηση επαφών, το συντονισμό και την υποστήριξη των δομών υγειονομικής περίθαλψης».
• ΠΟΥ: κατάρτιση των εργαζομένων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, πέρα από την παροχή προσωπικού προστατευτικού εξοπλισμού.

Σχετικά με την οικονομική επιβάρυνση ο καθηγητής Walensky και οι συνεργάτες του επισημαίνουν ότι «το κόστος αυτό ωχριά σε σύγκριση με το εκθετικά πολλαπλάσιο κόστος από το συνεχιζόμενο lockdown που επιβάλλει ενδεχόμενη αδυναμία του συστήματος να διαχειριστεί την πανδημία».