Δανία και Νορβηγία: Παραδείγματα προς μίμηση

Του Κωνσταντίνου Τριανταφυλλίδη,

Ομότιμου καθηγητή Γενετικής

Το υψηλό ποσοστό εμβολιασμού (>88%) επέτρεψε στη Δανία και τη Νορβηγία να γίνουν από τις πρώτες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που κατάργησαν όλους τους περιορισμούς.

Η Δανία κατάργησε όλους τους εναπομείναντες περιορισμούς για τον κορονοϊό στις 10 Σεπτεμβρίου 2021. Τα κλαμπ της Κοπεγχάγης βουίζουν, οι λάτρεις της μουσικής συρρέουν σε φεστιβάλ και τα λεωφορεία είναι γεμάτα με μετακινούμενους χωρίς μάσκες.

Η Δανία είναι πρωτοπόρος. Καθώς πλησιάζει ο χειμώνας του τέταρτου κύματος κορωνοϊού στο Βόρειο Ημισφαίριο, η Δανία και μερικές άλλες χώρες, π.χ. Νορβηγία, όπου τα εμβόλια προστατεύουν τώρα τόσο μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού από σοβαρές ασθένειες εισέρχονται σε μια σημαντική μετάβαση: από την πανδημία στην ενδημική COVID-19, όταν ο ιός εξακολουθεί να υπάρχει αλλά τώρα αντιμετωπίζει έναν πληθυσμό που έχει ως επί το πλείστον ανοσία σε αυτόν τον κορωνοϊό. Οι ερευνητές παρακολουθούν στενά τι θα συμβεί στη συνέχεια, επειδή θα μπορούσε να δώσει πολύτιμες πληροφορίες για το τι μέλλει γενέσθαι για τον υπόλοιπο κόσμο.

Η Δανία έχει εμβολιάσει πλήρως περισσότερο από το 88% των ατόμων άνω των 18 ετών και το εκπληκτικό ποσοστό 97% των ατόμων άνω των 60 ετών (που είναι σχετικά χαμηλό στη χώρα μας), την ομάδα που είναι πιο ευάλωτη σε σοβαρό COVID-19. Επιπρόσθετα, ο εμβολιασμός των παιδιών ηλικίας 12-15 ετών είχε ξεπεράσει το ποσοστό του 57% τις πρώτες ημέρες του Σεπτεμβρίου 2021. Αυτό επιτρέπει στη χώρα να προσπαθήσει να αντιμετωπίσει τον κορωνοϊό SARS-CoV-2 όπως τη γρίπη και άλλες μολυσματικές ασθένειες αντί να απειλήσει ολόκληρο το σύστημα υγείας.

Δύο εβδομάδες μετά την άρση των μέτρων, ο αριθμός των κρουσμάτων στη Δανία άρχισε να αυξάνεται αργά, μετά από μια μηνιαία πτώση. Τώρα ανέρχονται σε περίπου 450 την ημέρα στη χώρα των 5,8 εκατομμυρίων. Η συνεχιζόμενη εξάπλωση θα οδηγήσει σε πιο φυσική ανοσία σε μη εμβολιασμένα παιδιά και ενήλικες και η κάλυψη των εμβολίων θα συνεχίσει να αυξάνεται. Όλα αυτά μαζί ίσως θα έχουν ως αποτέλεσμα η Δανία να φτάσει στην ανοσία της αγέλης την άνοιξη».

Η Δανία άρχισε να δίνει ενισχυτικές δόσεις εμβολίων σε ευάλωτες ομάδες τον Σεπτέμβριο του 2021 και αναμένει να εμβολιάσει ολόκληρο τον πληθυσμό, τουλάχιστον πάνω από την ηλικία των 18 ετών, με τρίτη δόση.

Η Νορβηγία, με παρόμοια υψηλά ποσοστά εμβολιασμού, ακολούθησε το παράδειγμα της Δανίας και έχει άρει όλους τους περιορισμούς στις 25 Σεπτεμβρίου. Αλλά πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο, π.χ. την Αφρική, δεν έχουν πρόσβαση σε αρκετά εμβόλια ακόμη και για τις πιο ευάλωτες ομάδες. Ακόμα και στην Ευρώπη, γεμάτη εμβόλια, λίγες χώρες είναι τόσο έτοιμες όσο η Δανία και η Νορβηγία να επιχειρήσουν αυτήν τη μετάβαση. Εάν υπάρχει χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη στους ηλικιωμένους, δεν πρέπει μια χώρα να προσπαθήσει να κάνει αυτό που προσπαθεί τώρα η Δανία, καθώς και η Νορβηγία. Η Ισπανία π.χ. έχει εμβολιάσει το 97% των κατοίκων άνω των 60 ετών, η Γαλλία το 81% και η Ελλάδα μόνο το 77%.

*KAI KUPFERSCHMIDT 8/10/2021. Pandemic enters transition phase—but to what?

SCIENCE l 374, 135-136, DOI: 10.1126/science.acx9290