Δραστικά βήματα στη μείωση της βλάβης από τον καπνό- Ευρωπαϊκές καλές πρακτικές

Εργαλεία και καλές πρακτικές για την ελάττωση της βλάβης από το κάπνισμα  αναδείχθηκαν στη διαδικτυακή συζήτηση που διοργάνωσε η SCOHRE Διεθνής Ένωσης για τον Έλεγχο του Καπνίσματος και τη Μείωση της Βλάβης, σε συνεργασία με την Πολωνική Εταιρεία Δημόσιας Υγείας.

Το διαδικτυακό σεμινάριο εστίασε ζητήματα που αφορούν τη μείωση της βλάβης διερευνώντας  σημαντικούς παράγοντες κινδύνου, τον οικονομικό παράγοντας σε σχέση με τις χρόνιες ασθένειες και  την φορολόγηση ως εργαλείο για  την καλύτερη διαχείριση της δημόσιας υγείας αλλά και παραδείγματα απ  χώρες όπως είναι η Σουηδία και η Νέα Ζηλανδία.Συγκεκριμένα, αναδείχθηκαν καλές πρακτικές χωρών, οι οποίες έχουν την βάση τους στην πρόληψη και σχετίζονται από την εκπαίδευση  του πληθυσμού, όπως επεσήμανε στην εισαγωγή του  ο συντονιστής καθηγητής MD, PhD, MBA, FAAAAI, President, Polish Society of Public Health Andrzej Fal μιλώντας  για «Διαφορετικά εργαλεία για την καταπολέμηση των εξαρτήσεων. Ολιστική στάση στη δημόσια υγεία».  Χώρες όπως είναι η Σουηδία και η Νέα Ζηλανδία «επένδυσαν» στην εκπαίδευση εδώ και πολλές δεκαετίες μιλώντας για τα θέματα καπνίσματος στο σχολείο  με αποτέλεσμα να θεωρούνται πλέον smoke free χώρες. Αποτέλεσμα ήταν να έχουν την κοινωνική υποστήριξη στις προσπάθειες περιορισμού του καπνίσματος μέσω της οικονομικής πίεσης που αποτελεί ένα ακόμη εργαλείο στην κατεύθυνση περιορισμού του καπνίσματος. Μείζονος σημασίας σε αυτή την προσπάθεια είναι ο ρόλος της ιατρικής παρέμβασης δηλαδή του γιατρού που θα προσπαθήσει και θα στηρίξει τον καπνιστή στην προσπάθεια διακοπής του καπνίσματος.
Ένα επίσης επιτυχημένο παράδειγμα χώρας με μείωση του αριθμού των καπνιστών αποτελεί η Πολωνία η οποία αντιμετώπιζε σημαντικό θέμα με έναν μεγάλο αριθμό  συστηματικών καθημερινών καπνιστών. Η εν λόγω χώρα προχώρησε σε μια πολιτική εφαρμογής οικονομικών μέτρων τα οποία απέδωσαν,ηαύξηση της τιμής των τσιγάρων κατά 10% μείωσε την κατανάλωση κατά 4%, όπως  εξήγησε η Iwona Pylak, Deputy Director of the Department of excise and gaming tax, Polish Ministry of Finances, προσθέτοντας μέτρα που φορούσαν την μείωση της διαφήμισης. Η δυναμική αλλαγή επήλθε με την εφαρμογή μιας φορολογικής τακτικής που έδινε έμφαση στο όσο λιγότερο βλαπτικά προιόντα τόσο λιγότερο φορολογούνται. Ακόμη και στην Ουκρανία μεσούσης του πολέμου, η κυβέρνηση  προώθησε νομοθεσία για την προστασία της δημόσιας υγείας, ενώ έρευνες δείχνουν την υποστήριξη των πολιτών (άνω του 70%) στην εφαρμογή φορολογικών πολιτικών σε προϊόντα καπνού, όπως υποστήριξε ο κ. Volodymyr Korolenko, MD, DSc, MPA, AMRSPH, Deputy Head, State Service of Ukraine on Medicines and Drugs Control.

Ωστόσο, και στην Ιταλία το ζήτημα της φορολόγησης του καπνού αποτελεί  ένα θέμα δημόσιου διαλόγου και για τις συνέπειες αυτής στα κρατικά έσοδα και την απώλεια πόρων με τον περιορισμό του αριθμού τνω καπνιστωών, όπως εξήγησε ο καθηγητής οικονομικών University of Verona Emanuele Bracco, υπεραμυνόμεμος την επιβολή επιπέδων φορολογίας που συσχετίζονται με τη βλάβη. Δυο οπτικές διανοίγονται στη συζήτηση που αφορά την φορολόγηση αφενός τον οικονομικό αντίκτυπο  και αφετέρου μια πατερναλιστική στάση απέναντι στο πολίτη για το πώς πρέπει να ζει την ζωή του. Η εφαρμογή της οικονομικής επιβάρυνσης των προϊόντων καπνού προβληματίζει τις κυβερνήσεις επεσήμανε και ο αναλυτής Υγειονομικής Φροντίδας Slovak Medical University Martin Smatana αλλά ο προβληματισμός βρίσκεται σε λάθος επίπεδο, των γρήγορων αποτελεσμάτων, ενώ οι αποφάσεις λαμβάνονται συχνά με βάση ελλιπή ή μερικά δεδομένα.

Όλοι οι ομιλητές συμφώνησαν ότι η αλλαγή των επιπέδων των ειδικών φόρων κατανάλωσης ώστε να αντικατοπτρίζουν την βλαπτικότητα μιας δραστηριότητας έχει νόημα. Οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης θα πρέπει να αντισταθμίζουν τις αρνητικές εξωτερικές επιδράσεις, οπότε είναι, στην πραγματικότητα, επιθυμητό. Ωστόσο, εάν θέλουμε να προοδεύσουμε, σε μια ενωμένη Ευρώπη, πρέπει να ενοποιήσουμε τις πολιτικές και τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης σε πολλές χώρες. Στόχος παραμένει να καταλήξουμε σε έναν κόσμο χωρίς καπνό, αλλά μέσω της εφαρμογής λογικών μέτρων, ώστε να μεγαλώσουμε μια γενιά χωρίς εθισμό στη νικοτίνη.