Ιλαρά: Αύξηση περιστατικών – Γιατί είναι αναγκαίος ο εμβολιασμός

Αύξηση καταγράφηκε  τωνπεριστατικών ιλαράς κατά 18% σε 9 εκατομμύρια παγκοσμίως σύμφωνα με τον ΠΟΥ και το CDC. Οι θάνατοι από ιλαρά αυξήθηκαν κατά 43% συγκριτικά με πέρυσι με 130.000 θανάτους το 2022, με τους περισσότερους θανάτους να είναι παιδιών σε αναπτυσσόμενες χώρες.

Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνουν και δεδομένα του Πανεπιστημίου Harvard και του Πανεπιστημίου Lancaster για την επανεμφάνιση της ιλαράς λόγω της μείωσης των εμβολιασμών σε διεθνές επίπεδο. Τα στοιχεία παρουσιάζουν περιληπτικά οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ  Παθολόγος, Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ Θεοδώρα Ψαλτοπούλου και η Βιολόγος Παναγιώτα Ζαχαράκη.

Ανησυχητικά στοιχεία

Οι επιπλοκές της ιλαράς  μπορεί να είναι ήπιες, όπως είναι διάρροια αλλά και, πιο σημαντικές όπως είναι πνευμονία, φλεγμονή του μέσου ωτός και εγκεφαλίτιδα (σπανιότερα, υποξεία σκληρυντική πανεγκεφαλίτιδα), έλκος του κερατοειδούς, με δημιουργία ουλών. Υπολογίζεται πως περίπου 1 στα 5 ανεμβολίαστα άτομα  που νοσούν από ιλαρά μπορεί να χρειαστούν νοσηλεία, ενώ από 1 μέχρι 3 σε κάθε 1000 παιδιά που νοσούν πεθαίνουν από σοβαρές επιπλοκές.

Ενδεικτικό είναι πως πριν η ανθρωπότητα έχει την δυνατότητα του εμβολιασμού, πέθαιναν  2,6 εκατομμύρια μικρά παιδιά κάθε χρόνο και εκατομμύρια άλλα ζούσαν με κώφωση ή εγκεφαλική βλάβη. Εκτιμάται ότι εχει μεγαλύτερη μεταδοτικότητα και  από τις πιο ανεξέλεγκτες παραλλαγές του SARS-CoV-2. Λόγω αυτής της μολυσματικότητας, δεν ήταν ποτέ απολύτως δυνατό να επιτευχθεί η εκρίζωση, αλλά πολλές χώρες έχουν κηρυχθεί απαλλαγμένες από την ιλαρά από τον ΠΟΥ.

Το κύριο όπλο στον πόλεμο κατά της ιλαράς

Το εμβόλιο MMR κυκλοφόρησε το 1971, το οποίο παρέχει επίσης ανοσία κατά της παρωτίτιδας και της ερυθράς – δύο άλλων ιών με δυνητικά δυσάρεστες μακροπρόθεσμες επιπτώσεις. Θεωρείται ο μεγαλύτερος θρίαμβος για τη δημόσια υγεία του τελευταίου τετάρτου του 20ου αιώνα, σώζοντας τουλάχιστον 56 εκατομμύρια ζωές σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΠΟΥ από το 2000 μέχρι το 2021.

Μέχρι που, το 1998, στο The Lancet διατυπώθηκαν ψευδείς ισχυρισμοί σχετικά με μια σύνδεση μεταξύ του εμβολίου MMR και του αυτισμού. Το 2010, η εργασία ανακλήθηκε από το περιοδικό και ο κύριος συγγραφέας του, ο Andrew Wakefield, απομακρύνθηκε από την άσκηση της ιατρικής στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Παρά τις πολυάριθμες μελέτες που επιβεβαιώνουν τόσο την αποτελεσματικότητα όσο και την ασφάλεια του MMR και την αποτυχία να βρουν οποιαδήποτε σχέση με τον αυτισμό,  υπήρξαν δεύτερες σκέψεις με αποτέλσμα να επιστρέψει η ιλαρά  με τους παγκόσμιους θανάτους να ανέρχονται σε 130.000 το 2022.

Εμβολιασμός ενηλίκων

Άτομα  που εμβολιάζονται θεωρούνται προστατευμένοι δια βίου:  Μία δόση έχει 93% αποτελεσματικότητα και δύο δόσεις 97%. Ακόμα κι αν ένας ενήλικας έχει λάβει έναν εμβολιασμό με  MMR ως παιδί ή επιβίωσε από προσβολή ιλαράς τις ημέρες πριν από τον εμβολιασμό, η ανοσία του μπορεί να εξασθενήσει. Αν και η νόσηση μετά τον πρώτο εμβολιασμό είναι σπάνια, ο εμβολιασμός με MMR ενηλίκων εξακολουθεί να αξίζει τον κόπο, καθώς υπερβαίνει την προστασία του ατόμου που λαμβάνει τον εμβολιασμό και αφορά ένα μεγαλύτερο σύνολο.

Η ενίσχυση της ανοσίας των ενηλίκων έναντι αυτών των τριών ιών μειώνει την πιθανότητα ασυμπτωματικής λοίμωξης και ελαχιστοποιεί την πιθανότητα της  φορείας. Εκτιμάται ότι ο εμβολιασμός μπορεί να βοηθήσει στην αποκατάσταση μέρους της ανοσίας της αγέλης.

Επίσης, βοηθά στην πρόληψη της ερυθράς σε έγκυες γυναίκες και τα μωρά τους. Επίσης, και για τους άντρες, η επιλογή του MMR, αν δεν έχει κάποιος εμβολιαστεί ή εχει εμβολιαστεί από μία μόνο δόση, προστατεύει και από την ορχίτιδα, την φλεγμονή των όρχεων που είναι σύμπτωμα της παρωτίτιδας.