Ελλάδα και SDGs

Η επίτευξη της ευημερίας και η προστασία του πλανήτη αποτελούν δεσμεύσεις όλων των χωρών στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ατζέντας Βιώσιμης Ανάπτυξης και των 17 στόχων (SGDs) που περιλαμβάνει μέχρι το 2030.

Η Ελλάδα υιοθέτησε την πρώτη στρατηγική βιώσιμης ανάπτυξης ήδη από το 2002. Μόλις φέτος, όμως, έθεσε τη δέσμευση αυτή στο υψηλότερο πολιτικό επίπεδο.

Η διαδικασία –που ξεκίνησε το 2017 μέσω ενός ανοιχτού διαλόγου σε όλες τις κυβερνητικές μονάδες και με ένα ευρύ φάσμα ενδιαφερόμενων μερών– συνίσταται σε μια διεξοδική απογραφή και χαρτογράφηση, που οδήγησαν στην έγκριση 8 εθνικών προτεραιοτήτων για την προσαρμογή των 17 SGDs στις εθνικές ανάγκες και περιστάσεις, σύμφωνα και με την εθνική στρατηγική ανάπτυξης που είχε εγκριθεί. Για τον καθορισμό των εθνικών προτεραιοτήτων ελήφθησαν υπόψη οι βασικές θεματικές προτεραιότητες των υπουργείων, οι στόχοι και οι προτεραιότητες της νέας Εθνικής Αναπτυξιακής Στρατηγικής, οι απόψεις των εμπλεκόμενων φορέων και κοινωνικών εταίρων, οι 3 διαστάσεις της βιώσιμης ανάπτυξης (κοινωνική, οικονομική, περιβαλλοντική) και οι 5 θεματικοί πυλώνες της Ατζέντας 2030 (άνθρωποι, πλανήτης, ευημερία, ειρήνη, συνεργασίες). Ρόλο έπαιξαν, επίσης, οι 5 στρατηγικές κατευθύνσεις της Στρατηγικής Ευρώπης 2020 (απασχόληση, καινοτομία & έρευνα, εκπαίδευση, αντιμετώπιση φτώχειας & κοινωνικού αποκλεισμού, κλιματική αλλαγή & ενέργεια) και άλλες πολιτικές κατευθύνσεις, όπως η Διακήρυξη της Ρώμης της (25.3.2017).

Τα αποτελέσματα της εργασίας αυτής παρουσιάστηκαν από την ελληνική αντιπροσωπεία στο Πολιτικό Φόρουμ Υψηλού Επιπέδου των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (UN High Level Political Forum), που πραγματοποιήθηκε από τις 9 έως τις 18 Ιουλίου στη Νέα Υόρκη.

Η έκθεση που υποβλήθηκε αποτυπώνει ειδικότερα:

• τον θεσμικό μηχανισμό που λειτουργεί στη χώρα, ο οποίος διασφαλίζει αφενός την υψηλή πολιτική δέσμευση για την επιτυχή εφαρμογή του εγχειρήματος και αφετέρου τη διεξαγωγή του κοινωνικού διαλόγου,
• τις κυβερνητικές πολιτικές που έχουν αναπτυχθεί στο πλαίσιο των 8 εθνικών προτεραιοτήτων για τους SDGs και της διασύνδεσής τους με συγκεκριμένους SDGs, καθώς και με τη νέα Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική,
• τον ρόλο των ενδιαφερόμενων μερών (τοπική αυτοδιοίκηση, ακαδημαϊκή/ερευνητική κοινότητα, ιδιωτικός τομέας, κοινωνία πολιτών),
• τα βασικά μέσα εφαρμογής και παραδείγματα ολοκληρωμένης διασύνδεσης πολιτικών, και
• την παρουσίαση των επόμενων βημάτων που πρέπει να γίνουν, όπως το Εθνικό Σχέδιο Εφαρμογής για τους SDGs.

Η ελληνική κυβέρνηση στην έκθεσή της αναφέρει ότι η άνευ προηγουμένου οικονομική κρίση την ανάγκασε να εστιαστεί σε οικονομικές πολιτικές που συχνά δημιουργούν αποκλίσεις αντί να συμβάλλουν στην επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης. Έτσι, η χώρα έπρεπε να εξισορροπήσει την κατάσταση με τη θέσπιση μέτρων για δίκαιη ανάπτυξη, βελτιώνοντας ταυτόχρονα το επιχειρηματικό περιβάλλον και ενθαρρύνοντας τις επενδύσεις, προωθώντας την κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία, υποστηρίζοντας το ανθρώπινο κεφάλαιο, την έρευνα και την καινοτομία και ενισχύοντας τη βιωσιμότητα σε τομείς όπως η γεωργία, ο τουρισμός και οι υποδομές.

Επισημαίνεται ακόμη πως η Ελλάδα, ως νησιωτική χώρα, αποδίδει μεγάλη σημασία στην αντιμετώπιση των ζητημάτων της γεωγραφικής διασποράς σε συνδυασμό με την έλλειψη πόρων και υποδομών, ιδιαίτερα των πολύ μικρών νησιών. Αυτό, σύμφωνα με την ελληνική κυβέρνηση, σηματοδοτεί την ανάγκη υιοθέτησης ολοκληρωμένων πολιτικών, μέτρων και δράσεων που αντισταθμίζουν τις ανισότητες και ενισχύουν την περιφερειακή ανάπτυξη. Εκτιμάται, μάλιστα, πως η νησιωτική πολιτική μπορεί να επωφεληθεί από τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης στο πλαίσιο της Ατζέντας 2030.

Στην ιστοσελίδα του Οργανισμού αναφέρεται σχετικά: «Η διασφάλιση ότι “κανείς δεν μένει πίσω” είναι μια υψηλή πολιτική προτεραιότητα για την Ελλάδα, η οποία τώρα εξέρχεται από μια περίοδο παρατεταμένης οικονομικής κρίσης».

SDGs: Εθνικές προτεραιότητες μέχρι το 2030

1. Προώθηση μιας ανταγωνιστικής, καινοτόμου και βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης (SDGs 8 και 9)

2. Προώθηση της πλήρους απασχόλησης και της αξιοπρεπούς εργασίας για όλους (SDG 8)

3. Αντιμετώπιση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού και παροχή καθολικής πρόσβασης σε ποιοτικές υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης (SDGs 1, 2, 3)

4. Μείωση των κοινωνικών και περιφερειακών ανισοτήτων και εξασφάλιση ίσων ευκαιριών για όλους (SDGs 10, 5)

5. Παροχή υψηλής ποιότητας, και χωρίς αποκλεισμούς, εκπαίδευσης (SDG 4)

6. Ενίσχυση της προστασίας και της αειφόρου διαχείρισης του φυσικού κεφαλαίου ως βάσης για την κοινωνική ευημερία και τη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (SDGs 6, 7, 11, 12, 13, 14 και 15)

7. Δημιουργία αποτελεσματικών, υπεύθυνων και διαφανών θεσμών (SDGs 16 και 17)

8. Ενίσχυση ανοιχτών, συμμετοχικών, δημοκρατικών διαδικασιών και προώθησης εταιρικών σχέσεων (SDGs 16 και 17).

Πηγή: Ph.B