Το πόρισμα του ΟΔΙΠΥ για τη λανθασμένη μετάγγιση στο Τζάνειο Νοσοκομείο παραδόθηκε στο Υπουργείο Υγείας, αποκαλύπτοντας ένα πλέγμα συστημικών αδυναμιών και ανθρώπινων λαθών, σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΠΟΕΔΗΝ. Η 62χρονη ασθενής εξακολουθεί να νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση στη ΜΕΘ, ενώ η υπόθεση έχει προκαλέσει έντονη δημόσια συζήτηση για την ασφάλεια των μεταγγίσεων και τις συνθήκες εργασίας στο ΕΣΥ.

Στην παρέμβασή του ο κ. Γιαννάκος επισημαίνει ότι το πόρισμα καταγράφει παραβίαση του Πρωτοκόλλου και των δικλείδων ασφαλείας,  αλλά αποδέχεται όμως την κούραση του προσωπικού και την υποστελέχωση. Ο  ίδιος αναρωτιέται πως γίνεται λόγο για  κανόνες ασφαλείας σε ένα σύστημα υγείας με τόσες ελλείψεις προσωπικού. Επίσης, ο ίδιος  τονίζει ότι το συγκεκριμένο λάθος για το οποίο ζητά συγνώμη δεν μπορεί  να εξαλείψει τις προσπάθειες συνολικά των υγειονομικών, σε συνθήκες εργασιακής εξάντλησης, με συνεχείς μετακινήσεις, με χιλιάδες χρωστούμενα ρεπό και άδειες στο νοσηλευτικό προσωπικό, με υπερεφημέρευση των γιατρών.

Υπάρχει ασφάλεια υπό πίεση;

Κάθε χρόνο στα ελληνικά νοσοκομεία πραγματοποιούνται περίπου 500.000 μεταγγίσεις αίματος, με τη συντριπτική πλειονότητα να διεκπεραιώνεται από ΔΕ βοηθούς νοσηλευτές, ειδικά κατά τις απογευματινές και νυχτερινές βάρδιες. Σε πολλές κλινικές, ιδίως μικρότερης δυναμικότητας, η φροντίδα των ασθενών επαφίεται σε δύο —και συχνά μόλις έναν— βοηθό νοσηλευτή ανά βάρδια, ενώ ακόμα και σε ΜΕΘ ή εξειδικευμένα τμήματα, οι βάρδιες καλύπτονται αποκλειστικά από αυτό το προσωπικό. Παρά τις αντικειμενικές δυσκολίες και τις μεγάλες ελλείψεις, η παροχή των υπηρεσιών υγείας παραμένει ασφαλής και ποιοτική, χάρη στην εμπειρία και την αφοσίωση των εργαζομένων.

Σε περιφερειακά και νησιωτικά νοσοκομεία, που καλύπτουν και άκρως τουριστικές περιοχές, οι μεταγγίσεις και η διασταύρωση αίματος διενεργούνται αποκλειστικά από βοηθούς νοσηλευτές, την ίδια στιγμή που ο μοναδικός εφημερεύων ιατρός αγωνίζεται να καλύψει ταυτόχρονες ανάγκες όλου του νοσοκομείου. Η καταγεγραμμένη αστοχία σε μετάγγιση στο Τζάνειο Νοσοκομείο δεν μπορεί να ακυρώνει το έργο και την καθημερινή υπέρβαση των υγειονομικών, που κάτω από εξοντωτικές συνθήκες εργασίας προσφέρουν υψηλής ποιότητας φροντίδα.

Προσωπικό που τρέχει και δεν φθάνει

Η μετάγγιση αποτελεί μέρος του γνωστικού και επαγγελματικού πεδίου τόσο των νοσηλευτών όσο και των βοηθών νοσηλευτών, στο πλαίσιο καθηκόντων που τους ανατίθενται από το αρμόδιο νοσηλευτικό προσωπικό. Στην περίπτωση του περιστατικού, η βάρδια περιλάμβανε δύο βοηθούς και έναν νοσηλευτή, ενώ ο μοναδικός εφημερεύων ιατρός είχε την ευθύνη παρακολούθησης πολυάριθμων ασθενών και νέων εισαγωγών.

Το ερώτημα παραμένει: πώς μπορούν, υπό τέτοιες συνθήκες πίεσης, οι λίγοι διαθέσιμοι επαγγελματίες να διασφαλίσουν απόλυτη ακρίβεια σε κάθε ενέργεια; Ενδεχόμενα λάθη, όπως η χορήγηση λανθασμένης αντιβίωσης, είναι εξίσου επικίνδυνα, αλλά δεν οδηγούν σε γενικευμένες αμφισβητήσεις του έργου των υγειονομικών. Οι βοηθοί νοσηλευτές είναι καταρτισμένοι επαγγελματίες, με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος και κρίσιμο ρόλο σε ένα σύστημα που, παρά τις ελλείψεις, εξακολουθεί να στηρίζεται στην υπεράνθρωπη προσπάθεια ενός προσωπικού που «τρέχει και δεν φτάνει».

Αυστηροποίηση πρωτοκόλλων: Ευχολόγια;

Το πόρισμα του ΟΔΙΠΥ για τη λανθασμένη μετάγγιση στο Τζάνειο Νοσοκομείο εισηγείται την αυστηροποίηση των πρωτοκόλλων ασφαλείας, με στόχο την αποτροπή παρόμοιων περιστατικών στο μέλλον. Ωστόσο,  η εφαρμογή αυστηρότερων διαδικασιών είναι πρακτικά ανέφικτη με το υπάρχον προσωπικό, σημειώνει ο πρόεδρος της ΠΟΕΔΗΝ.  Κανείς δεν διαφωνεί με την ανάγκη για ασφαλέστερες διαδικασίες, ειδικά στις μεταγγίσεις, στις ΜΕΘ και στα επείγοντα, ωστόσο αναρωτιούνται με ποιο προσωπικό μπορούν να υλοποιηθούν. Όταν, όμως, σε μια κλινική δύο βοηθοί νοσηλευτές καλούνται να πραγματοποιήσουν δέκα ταυτόχρονες μεταγγίσεις, το δίλημμα ανάμεσα στη συμμόρφωση και στη φροντίδα των ασθενών γίνεται δραματικό. Σε συνθήκες πίεσης, όπως σε περιφερειακά νοσοκομεία με πολυτραυματίες, η κλινική κρίση υπερισχύει του αυστηρού πρωτοκόλλου. Χωρίς μαζικές προσλήψεις νοσηλευτικού και βοηθητικού προσωπικού και με τις υπάρχουσες θέσεις να ανακυκλώνονται, δεν μπορεί να υπάρξει συστημική βελτίωση. Οι επαγγελματίες υγείας προειδοποιούν ότι οι καλές προθέσεις δεν αρκούν όταν συγκρούονται με τη σκληρή πραγματικότητα των εξοντωτικών βαρδιών και της υποχρηματοδότησης.

Το ΕΣΥ έχει ανάγκες

Ο πρόεδρος της ΠΟΕΔΗΝ περιγράφει ότι τις 90.000 οργανικές θέσεις στα νοσοκομεία έχουμε 45.000 μόνιμους υπαλλήλους και 25.000 συμβασιούχους. Δηλαδή 20.000 κενά.  Και μάλιστα σε οργανισμούς του 2013 που δεν προβλέπουν πολλές εκ των ανεπτυγμένων υπηρεσιών των νοσοκομείων.
Προσλήψεις λοιπόν προσωπικού τώρα, κίνητρα, αύξηση των μισθών, ενταξη στα ΒΑΕ, μονιμοποίηση των συμβασιούχων.
Με 700 και 800 ευρώ μισθό το μήνα δεν βρίσκεις νοσηλευτικό προσωπικό να προσλάβεις. Εξ ου και το κύμα φυγής υγειονομικών.