Νέα θετικά δεδομένα για την ατοπική δερματίτιδα

Η μέτρια έως σοβαρή ατοπική δερματίτιδα είναι δυνατό να προκαλέσει σημαντική επιβάρυνση στους εφήβους (ηλικίας 12-17 ετών), οι οποίοι έχουν να αντιμετωπίσουν δερματικές βλάβες που παράγουν εκκρίσεις καθώς και συνεχή, έντονο κνησμό κατά την περίοδο της μετάβασής τους στην ώριμη ηλικία. Οι υπάρχουσες θεραπευτικές επιλογές για αυτό τον πληθυσμό ασθενών όπως τα τοπικά κορτικοστεροειδή, τα από του στόματος στεροειδή και τα μη στεροειδή ανοσοκατασταλτικά, ενδέχεται όμως να προκαλέσουν σημαντικές παρενέργειες.

Μία νέα επιλογή θα μπορούσε να προσφέρει το dupilumab, το οποίο χαρακτηρίστηκε το 2016 Σημαντική Καινοτόμος Θεραπεία (Breakthrough Therapy designation) για τη μέτρια έως σοβαρή (ασθενείς ηλικίας 12 έως 17 ετών) και τη σοβαρή (ασθενείς ηλικίας 6 μηνών έως 11 ετών) ατοπική δερματίτιδα από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα μίας πιλοτικής κλινικής μελέτης Φάσης 3, το dupilumab ως μονοθεραπεία βελτίωσε σημαντικά:

• τα επίπεδα της συνολικής βαρύτητας της νόσου,
• της κάθαρσης του δέρματος,
• του κνησμού
• καθώς και ορισμένους δείκτες ποιότητας ζωής που σχετίζονται με την υγεία,

πετυχαίνοντας τα πρωτεύοντα και βασικά δευτερεύοντα καταληκτικά σημεία της. Αποτελεί, μάλιστα, την πρώτη και μοναδική βιολογική θεραπεία που παρουσιάζει θετικά αποτελέσματα σε αυτόν τον πληθυσμό ασθενών.

“Το Dupilumab αναστέλλει τη σηματοδότηση των κυτοκινών IL-4 και IL-13, που φαίνεται να είναι βασικός παράγοντας πρόκλησης της φλεγμονώδους αντίδρασης τύπου 2” δηλώνει ο George D. Yancopoulos, M.D., Ph.D., President και Chief Scientific Officer της Regeneron.

Τα πρωτεύοντα καταληκτικά σημεία ήταν το ποσοστό των ασθενών που πέτυχε βαθμολογία 0 (καθαρό δέρμα) ή 1 (σχεδόν καθαρό) στην κλίμακα IGA (Investigator’s Global Assessment/ Συνολική Αξιολόγηση από τον Ερευνητή) και βελτίωση κατά 75% με βάση τον δείκτη EASI [(Eczema Area and Severity Index/Δείκτης Έκτασης και Βαρύτητας του Εκζέματος – EASI-75, συμπρωτεύον καταληκτικό σημείο εκτός ΗΠΑ)] κατά τη 16^η εβδομάδα. Τα αποτελέσματα περιλαμβάνουν:

• Το 24% των ασθενών που έλαβαν βάσει σωματικού βάρους δόση του Dupilumab κάθε δεύτερη εβδομάδα (200 mg ή 300 mg) και το 18% των ασθενών που έλαβαν σταθερή δόση του Dupilumab κάθε τέταρτη εβδομάδα (300 mg) πέτυχαν το πρωτεύον καταληκτικό σημείο –καθαρό ή σχεδόν καθαρό δέρμα (βαθμολογία IGA 0 ή 1)– σε σύγκριση με το 2% των ασθενών που έλαβαν εικονικό φάρμακο (p μικρότερο από 0,0001 και p=0,0007, αντίστοιχα).
• Το 41,5% των ασθενών που έλαβαν Dupilumab κάθε δεύτερη εβδομάδα και το 38% των ασθενών που έλαβαν Dupilumab κάθε τέταρτη εβδομάδα πέτυχαν 75% ή υψηλότερη βελτίωση βάσει του δείκτη EASI (EASI-75) σε σύγκριση με το 8% των ασθενών που έλαβαν εικονικό φάρμακο (p μικρότερο από 0,0001).
• Παρατηρήθηκε βελτίωση κατά 66% στην ομάδα των ασθενών που έλαβαν Dupilumab κάθε δεύτερη εβδομάδα και βελτίωση κατά 65% στην ομάδα των ασθενών που έλαβαν Dupilumab κάθε τέταρτη εβδομάδα όσον αφορά στη μέση ποσοστιαία μεταβολή από την έναρξη της μελέτης στη βαθμολογία EASI σε σύγκριση με βελτίωση κατά 24% στην ομάδα των ασθενών που έλαβαν εικονικό φάρμακο (p μικρότερο από 0,0001).
• Παρατηρήθηκε βελτίωση κατά 48% στην ομάδα των ασθενών που έλαβαν Dupilumab κάθε δεύτερη εβδομάδα και βελτίωση κατά 45,5% στην ομάδα των ασθενών που έλαβαν Dupilumab κάθε τέταρτη εβδομάδα όσον αφορά στη μέση ποσοστιαία μεταβολή από την έναρξη της μελέτης με βάση την αριθμητική κλίμακα μέτρησης του κνησμού (NRS) σε σύγκριση με βελτίωση κατά 19% στην ομάδα των ασθενών που έλαβαν εικονικό φάρμακο (p μικρότερο από 0,0001).

“Συνεχίζουμε να διερευνούμε τον ρόλο που διαδραματίζει το Dupilumab στη στόχευση της φλεγμονώδους αντίδρασης Τύπου 2 ως υποκείμενης αιτίας της ατοπικής δερματίτιδας, προκειμένου να προσφέρουμε στους εφήβους – ορισμένοι εκ των οποίων ζουν με αυτή την ασθένεια όλη τους τη ζωή – μία θεραπεία που δεν θα θεραπεύει μόνο τα συμπτώματά τους” δηλώνει ο Elias Zerhouni, M.D., President, Global R&D της Sanofi.

Κατά την περίοδο θεραπείας διάρκειας 16 εβδομάδων, το συνολικό ποσοστό των ανεπιθύμητων ενεργειών ήταν συγκρίσιμο ανάμεσα στις ομάδες θεραπείας με Dupilumab και την ομάδα θεραπείας με εικονικό φάρμακο (72% για το Dupilumab κάθε δεύτερη εβδομάδα, 64% για το Dupilumab κάθε τέταρτη εβδομάδα και 69% για το εικονικό φάρμακο). Δεν παρατηρήθηκαν σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες ή συμβάντα που οδήγησαν σε διακοπή της θεραπείας σε καμία από τις δύο ομάδες θεραπείας με  Dupilumab.

Οι ανεπιθύμητες ενέργειες που παρατηρήθηκαν σε υψηλότερο ποσοστό στη θεραπεία με Dupilumab ήταν αντιδράσεις στο σημείο έγχυσης (8,5% για το Dupilumab κάθε δεύτερη εβδομάδα, 6% για το Dupilumab κάθε τέταρτη εβδομάδα σε σύγκριση με 3,5% για το εικονικό φάρμακο) και επιπεφυκίτιδα (10% για το Dupilumab κάθε δεύτερη εβδομάδα, 11% για το Dupilumab κάθε τέταρτη εβδομάδα σε σύγκριση με 5% για το εικονικό φάρμακο). Οι λοιμώξεις του δέρματος ήταν αριθμητικά λιγότερες στις ομάδες θεραπείας με Dupilumab (11% για το Dupilumab κάθε δεύτερη εβδομάδα, 13% για το Dupilumab κάθε τέταρτη εβδομάδα σε σύγκριση με 20% για το εικονικό φάρμακο).

Λεπτομερή αποτελέσματα από τη συγκεκριμένη κλινική μελέτη θα παρουσιαστούν σε επερχόμενο ιατρικό συνέδριο. Αυτά τα δεδομένα θα κατατεθούν στις ρυθμιστικές αρχές στη διάρκεια του έτους.

Η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα του Dupilumab στον πληθυσμό έφηβων ασθενών με ατοπική δερματίτιδα δεν έχουν αξιολογηθεί πλήρως από καμία ρυθμιστική αρχή.