Η υποχρηματοδότηση των ιατροτεχνολογικών προϊόντων για τον διαβήτη και οι επιπτώσεις της στην πρόσβαση των ασθενών στην τεχνολογία βρέθηκαν στο επίκεντρο του Δημόσιου Πολιτικού Διαλόγου (Policy Dialogue) που διοργάνωσε ο ΣΕΙΒ σε συνεργασία με το Εργαστήριο Οργάνωσης και Αξιολόγησης Υπηρεσιών Υγείας του ΕΚΠΑ. Στη Συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε, παρουσιάστηκαν σημαντικά δεδομένα σχετικά με τη χρηματοδότηση του προϋπολογισμού του διαβήτη, με τη συμμετοχή φορέων όπως το Υπουργείο Υγείας, ο ΕΟΠΥΥ, ο ΕΟΦ, επιστημονικές εταιρείες και οργανώσεις ασθενών.

Οι οικονομικές προκλήσεις της αντιμετώπισης του Διαβήτη
Η καθηγήτρια Δημόσιας Υγείας στο ΕΚΠΑ, Δάφνη Καϊτελίδου, περιέγραψε τη μεθοδολογία του Πολιτικού Διαλόγου, τονίζοντας ότι 8-18% των εθνικών δαπανών υγείας διατίθενται διεθνώς για τον διαβήτη.  Η ίδια εξήγησε πως το κόστος της νόσου είναι υψηλό, κυρίως λόγω των συνοσηροτήτων και της απώλειας παραγωγικότητας, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για βελτίωση της πρόσβασης σε σύγχρονες τεχνολογίες διαχείρισης του Σακχαρώδους Διαβήτη (ΣΔ).

Τα συμπεράσματα ανέδειξαν την αναγκαιότητα στόχευσης των πολιτικών υγείας σε δυο άξονες.
Στον 1ο άξονα:
• Αύξηση της χρηματοδότησης των ιατροτεχνολογικών προϊόντων για τον ΣΔ-λαμβάνοντας υπόψιν το συνολικό κόστος διαχείρισης του διαβήτη και των επιπλοκών του
• Συστηματική ανάπτυξη και βελτίωση των διαδικασιών Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας – ενδυνάμωση του Εθνικού Πλαισίου και εναρμόνιση του με το Νέο Ευρωπαϊκό Κανονισμό 2021/2282
• Μετεξέλιξη του υφιστάμενου μητρώου ασθενών με ΣΔ σε Εθνικό Αρχείο Καταγραφής των Ασθενών με ΣΔ (Registry), με τη συμπερίληψη κλινικών δεδομένων και αναλυτικών οικονομικών δεδομένων
• Διερεύνηση της δυνατότητας συμψηφισμού της αξίας προϊόντων και υπηρεσιών (δωρεάν συσκευών, υπηρεσιών εκπαίδευσης και υποστήριξης) – το clawback να λειτουργήσει ως κίνητρο προς την Βιομηχανία για την ενίσχυση της κοινωνικής της συνεισφοράς
Στον 2ο άξονα:
• Βελτίωση των υπηρεσιών στην κοινότητα, με την αναβάθμιση του ρόλου των διαβητολογικών κέντρων και της λειτουργίας διεπιστημονικής ομάδας (συμπεριλαμβανομένων των Ιατρών, νοσηλευτών, διατροφολόγων, ψυχολόγων, ποδολόγων κ.λπ.) και την αναβάθμιση του ρόλου Νοσηλευτή Διαβήτη (Nurse diabetes educator) για την αποτελεσματικότερη διαχείριση και εκπαίδευση των ασθενών με ΣΔ.

Ο πρόεδρος του ΣΕΙΒ, Δημήτρης Νίκας, παρουσίασε δεδομένα που αναδεικνύουν τις σοβαρές ελλείψεις στη χρηματοδότηση, επηρεάζοντας την πρόσβαση των ασθενών στις σύγχρονες τεχνολογίες που συμβάλλουν στην καλύτερη ρύθμιση της γλυκόζης και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Ο περιορισμένος προϋπολογισμός για την κατηγορία Λ4, που αφορά τα υλικά για τον διαβήτη, αυξάνει τον κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών της νόσου, οδηγώντας τελικά σε υψηλότερο κόστος θεραπείας για το σύστημα υγείας. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο κ. Νίκας, οι υποκατηγορίες Λ4α (Αναλώσιμα Συμβατικής Τεχνολογίας), Λ4γ (Αντλία Ινσουλίνης και Αναλώσιμα) και Λ4δ (Συστήματα Καταγραφής Γλυκόζης) έχουν clawback άνω του 20% από τον πρώτο μήνα εκκαθάρισης, με τάση να ξεπεράσει το 40% έως το τέλος του 2025.

Επίσης, ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σωματείων Συλλόγων Ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη (Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ.), Χρήστος Δαραμήλας, τόνισε ότι η πρόσβαση των ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1 και 2 σε νέα φάρμακα και ιατροτεχνολογικά προϊόντα είναι απαραίτητη για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και την πρόληψη των επιπλοκών της νόσου. Παρουσιάζοντας δεδομένα της Η.ΔΙ.Κ.Α., σημείωσε ότι οι αυξήσεις στον προϋπολογισμό της Λ4 του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. τα τελευταία χρόνια είναι ανεπαρκείς, με αποτέλεσμα να περιορίζεται η υποστήριξη των ασθενών, καθώς οι δικαιούχοι μηνιαίας αποζημίωσης μέσω ιατρικών συνταγών δεν ξεπερνούν τους 90.000. Κάλεσε την κυβέρνηση να διαθέσει 37 εκατ. ευρώ από τον ετήσιο προϋπολογισμό του Υπουργείου Υγείας για το 2025, εξαιτίας των διαπραγματεύσεων των Ι/Π του Ε.Κ.Π.Υ., μέσω Υπουργικής Απόφασης, ώστε να μετακινηθούν απευθείας στη Λ4 κατηγορία του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και να μην περάσουν από επιπλέον διαδικασίες διαχείρισης.

Η πρόταση του ΣΕΙΒ για αύξηση του προϋπολογισμού
Ο ΣΕΙΒ ζητά αύξηση του προϋπολογισμού για τον διαβήτη κατά 18 εκατ. ευρώ, με επιπλέον 25 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία μιας νέας κατηγορίας (Λ4ε), που θα καλύπτει την αποζημίωση συστημάτων καταγραφής γλυκόζης για άτομα με ΣΔ τύπου 2.

Ο κ. Νίκας επανέλαβε το πάγιο αίτημα του Συνδέσμου για αντικατάσταση του μηχανισμού clawback με ένα σύστημα αποζημίωσης βασισμένο στην αποτελεσματικότητα της θεραπείας (Value-Based Healthcare – VBHC). Παράλληλα, πρότεινε την αφαίρεση των επενδυτικών δαπανών από το ποσό του clawback, όπως ισχύει και στην φαρμακευτική αποζημίωση.
Η συζήτηση ανέδειξε την ανάγκη για βιώσιμες λύσεις, ώστε οι ασθενείς με διαβήτη να έχουν ισότιμη πρόσβαση στις σύγχρονες τεχνολογίες, αποτρέποντας τις επιπλοκές και βελτιώνοντας τη διαχείριση της νόσου με αποτελεσματικό τρόπο.

Η θέση της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας
Ο πρόεδρος της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας (Ε.Δ.Ε), Κωνσταντίνος Μακρυλάκης, τόνισε ότι η πρόσβαση στις τεχνολογίες αιχμής, όπως τα συστήματα συνεχούς καταγραφής γλυκόζης (CGM) και οι αντλίες ινσουλίνης, είναι απαραίτητη για την εξατομικευμένη θεραπεία, τη μείωση των επιπλοκών και την βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.