Από την Τόνια Καπαρελιώτη

Διαιτολόγο-Διατροφολόγο, Wellness & NLP Coach

Φθινόπωρο: Για κάποιους η κατάλληλη εποχή για νέους στόχους, για άλλους μια εποχή νοσταλγίας για το καλοκαίρι που πέρασε… Δεν είναι τυχαίο ότι, μαζί με αυτήν τη μικρή μελαγχολία των διακοπών, έχουμε και μειωμένη ενέργεια.

Οργανικά και σωματικά, η αλλαγή της εποχής συνοδεύεται και από πολλές ορμονικές μεταβολές, οι οποίες είναι άμεσα συνδεδεμένες με τον καιρό, τη διάρκεια της ημέρας και πολλούς άλλους παράγοντες.

Ξεκινώντας από τον κιρκάδιο ρυθμό –το βιολογικό μας ρολόι δηλαδή που συντονίζεται με το φως της ημέρας και της νύχτας–, θα βλέπαμε ότι ένα από τα πρώτα πράγματα που επηρεάζονται είναι η μελατονίνη.

Καθώς οι ημέρες μικραίνουν και το σκοτάδι έρχεται νωρίτερα το φθινόπωρο, το σώμα παράγει περισσότερη μελατονίνη, την ορμόνη που ρυθμίζει τον κύκλο ύπνου-εγρήγορσης. Το γεγονός αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αίσθημα υπνηλίας νωρίτερα το βράδυ, αλλά και σε κόπωση κατά τη διάρκεια της μέρας. Η αύξηση της μελατονίνης μπορεί επίσης να επηρεάσει τα επίπεδα της σεροτονίνης.

Αυτό σημαίνει ότι η μία αλλαγή «επεμβαίνει» στην επόμενη: Η σεροτονίνη, η ορμόνη της «καλής διάθεσης», είναι αυτή που επηρεάζεται άμεσα από την έκθεση στο φως του ήλιου. Με τη μείωση της ηλιοφάνειας το φθινόπωρο, τα επίπεδα της σεροτονίνης αλλά και της ντοπαμίνης (μιας ορμόνης εξίσου σημαντικής για τη διάθεση) μπορεί να μειωθούν. Διόλου τυχαίο που, μετά τις διακοπές, μπορεί να γυρίσουμε στο γραφείο και να είμαστε έτοιμοι να τσακωθούμε με όλους! Η ευερεθιστότητα που προκαλείται είναι μία ακόμη εποχική συναισθηματική διαταραχή.

Μια σειρά από αλλαγές συμβαίνουν στο σώμα μας:

· Η κορτιζόλη, η ορμόνη του στρες, λόγω της λιγότερης πρωινής έκθεσης στον ήλιο, μπορεί να διαταράξει τους μεταβολικούς μας ρυθμούς και να οδηγήσει σε αίσθημα κόπωσης.

· Ακόμη και ο θυρεοειδής μας αδένας επηρεάζεται: Οι χαμηλότερες θερμοκρασίες μπορούν να επηρεάσουν τη λειτουργία του θυρεοειδούς, που ρυθμίζει τον μεταβολισμό, την ενέργεια και τη θερμοκρασία του σώματος. Κάποιοι μπορεί να παρατηρήσουν διακυμάνσεις βάρους, δυσανεξία στο κρύο ή αίσθημα νωθρότητας με την αλλαγή της εποχής, γεγονότα που μπορεί να υποδηλώνουν ανισορροπίες στις θυρεοειδικές ορμόνες.

Ό,τι και να αλλάζει, όμως, είναι φυσιολογικό και μπορούμε χωρίς αμφιβολία να το αντιμετωπίσουμε:

Ξεκινάμε διατροφή

Εστιάζουμε σε ενεργειακές τροφές πλούσιες σε βιταμίνες και μέταλλα, όπως φρούτα και λαχανικά εποχής (κολοκύθα, μήλα, γλυκοπατάτες), δημητριακά ολικής άλεσης, όσπρια, ξηρούς καρπούς και σπόρους. Μεγάλη είναι η σημασία της πρωτεΐνης σε κάθε γεύμα, για σταθερά επίπεδα σακχάρου στο αίμα, και η αποφυγή απότομων αυξομειώσεων ενέργειας. Επιλέγουμε άπαχο κρέας (ιδανικά όχι πάνω από μία φορά την εβδομάδα), ψάρι, αυγά και όσπρια, που πραγματικά αποτελούν διατροφικό θησαυρό.

·Δεν ξεχνάμε τη σημασία του νερού, ακόμη κι όταν ο καιρός είναι πιο δροσερός. Η αφυδάτωση είναι μια συχνή αιτία κόπωσης. Για παράδειγμα, αν έχουμε «θολούρα» στα μάτια και πιστεύουμε ότι είναι από κούραση… μπορεί να είναι απλά από αφυδάτωση!

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου στο περιοδικό Pharma PLUS Link εδώ.